ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ
ΨΑΛΛΟΜΕΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ
ΟΔΟΝ ΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ
ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ
ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Δρος ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ Μ. ΜΠΟΥΣΙΑ
Μ. ΥΜΝΟΓΡΑΦΟΥ
ΤΗΣ ΤΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΑΘΗΝΑ 2004
Δρος Χαραλάμπους Μ. Μπούσια
Μ. Υμνογράφου της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας
Ι. ΜονήΚουτλουμουσίου. Λειψανοθήκη περιέχουσα τεμάχιον του ξύλου του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού.
«Σώσον, Κύριε, τον λαόνΣου, και ευλόγησον την κληρονομίαν σου, νίκας τοις βασιλεύσι κατά βαρβάρων δωρούμενος, και το Σον φυλλάτων διά του Σταυρού σου πολίτευμα.»
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η Οδός του Μαρτυρίου σ’ όλους τους Χριστιανούς -κληρικούς και λαϊκούς, μικρούς και μεγάλους, άντρες και γυναίκες- προκαλεί στην ψυχή των συγκίνησιν μεγάλη.
Η έλλειψις τροπαρίων καταλλήλων διά την προσκυνηματική πορεία από το Πραιτώριο μέχρι το Φρικτό Γολγοθά και τον Πανάγιον Τάφο ήταν και είναι πολύ αισθητή. Το γεγονός αυτό με ανάγκασε να παρακαλέσω τον λίαν μοι αγαπητό φίλο και αδελφό κ.Χαράλαμπον Μ. Μπούσια, μέγα υμνογράφο της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας, να γράψει καταλλήλους ωδάς που να συγκινούν, να συγκλονίζουν, να συνταράσσουν τας ψυχάς των ανθρώπων που πορεύονται την Οδόν του Μαρτυρίου, και να σηκώνουν μαζί με τον Χριστό τον Σταυρό για να συσταυρωθούν με Αυτόν, τον Σωτήρα Κύριον και Λυτρωτήν και, βεβαίως, να συναναστηθούν μετ’ Αυτόν.
Ελπίζω ότι πολύ θα βοηθήση και θα προβληματίση ψυχικά και πνευματικά τους ευλαβείς προσκυνητάς αυτός ο ύμνος.
Αφιερούται το πόνημα τούτο εις τον αείμνηστον και αγαπητόν φίλον Γεώργιον Γρηγ. Μυστακίδη και τους γονείς αυτού, ευχώμενος να τους αναπαύση ο Αναστάς Κύριος μετά των αγίωνκαι δικαίων, διότι η ειλικρινής αυτού αδελφική αγάπη –ασφαλώς, και της συζύγου αυτού Άννης και των τέκνων αυτού Γρηγορίου, Αναστασίας και Παναγιώτου- ήταν η αιτία να γίνω προσκυνητής και να αγαπήσω τόσο πολύ τους Αγίους και Θεοβάδιστους Τόπους.
Αρχιμανδρίτης Παντελεήμων Δ. Παύλος
Ιεροκήρυξ Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών
8 Ιανουαρίου 2004
επέτειος της εις Κύριον εκδημίας αυτού
Η ΟΔΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ
Στην τοπογραφική και πολεοδομική κατάσταση της σημερινής Ιερουσαλήμ, η οδός του Μαρτυρίου ή του Σταυρού - Via Dolorosa – καθορίζεται, από το μέρος της καταδίκης του Χριστού, στο Πραιτώριο, μέχρι το μέρος της Σταύρωσης, στον Γολγοθά. Το μήκος της διαδρομής αυτής δεν υπερβαίνει το χιλιόμετρο και κατά διαστήματα υπάρχουν 14 ΣΤΑΣΕΙΣ, συνδεδεμένες με τα τραγικά γεγονότα του Μαρτυρίου του Χριστού.
Οι 14 Στάσεις του Δρόμου του Σταυρού είναι :
1η Η καταδίκη του Χριστού από τον Πιλάτο (Ματθ. 27, 1-26, Μαρκ. 15, 1-15, Λουκ. 23, 20-25, Ιωάν. 18, 28-40, 19, 1-16)
2η Η παραλαβή του Σταυρού (Ματθ. 27, 31, Μαρκ. 15, Ιωάν. 18, 16)
3η Η πρώτη πτώση του Χριστού (δεν αναφέρεται στα Ευαγγέλια)
4η Ο Χριστός συναντά τη μητέρα Του (δεν αναφέρεται στα Ευαγγέλια)
5η Ο Σταυρός δίνεται στο Σίμωνα τον Κυρηναίο (Ματθ. 27, 32, Μαρκ. 15, 21, Λουκ. 23, 25)
6η Η Βερονίκη σκουπίζει το ιδρωμένο πρόσωπο του Χριστού (το γεγονός αναφέρεται μόνο στους Πατέρες της Εκκλησίας).
7η Η δεύτερη πτώση του Χριστού μπροστά στην Πύλη της Καταδίκης (Μεσαιωνική παράδοση).
8η Ο Χριστός παρηγορεί τις κοπέλες της Ιερουσαλήμ (Λουκ. 23, 27-28 ).
9η Η Τρίτη πτώση του Χριστού (Μεσαιωνική παράδοση).
10η Ο Χριστός αγογυμνώνεται (εφαρμόζεται η διαδικασία της σταυρικής ποινής)
11η Ο Χριστός υψώνεται στο Σταυρό (Ματθ. 27, 38, Μαρκ. 15, 24, Λουκ. 23, 33, Ιωάν. 20, 17).
12η Ο Χριστός παραδίδει το Πνεύμα του (Ματθ. 27, 50, Μαρκ. 17, 37, Λουκ. 23, 46, Ιωάν. 19, 30).
13η Η αποκαθήλωση και η ετοιμασία για Ταφή (Ματθ. 27, 59, Μαρκ. 15, 46, Λουκ. 23, 53, Ιωάν. 19, 40)
14η Ο Χριστός ενταφιάζεται (Ματθ. 27, 59, Μαρκ. 15, 46, Ιωάν. 19, 41-42)
Από τις 14 Στάσεις του Δρόμου του Σταυρού, οι πρώτες δύο δείχνονται μέσα στο χώρο του Πραιτωρίου, οι τελευταίες πέντε μέσα στο Ναό της Αναστάσεως και οι υπόλοιπες επτά κατά μήκος του σημερινού δρόμου, Via Dolorosa. Η γραμμή του σημερινού Δρόμου του Σταυρού δεν πρέπει αναγκαστικά να συμπίπτει με εκείνη που ακολούθησε ο Χριστός πριν από δύο χιλιάδες χρόνια περίπου. Η ρυμοτομία και το σχέδιο της Παλαιάς Ιερουσαλήμ άλλαξαν ριζικά κατά τον 2ο και 5ο μ.Χ. αιώνα. Η νέα Ρωμαϊκή Πόλη, η Αιλία Καπιτωλίνα, που κτίσθηκε από τον Αυτοκράτορα Αδριανό πάνω στα ερείπια της αρχαίας Ιερουσαλήμ, ήταν εντελώς διαφορετική από την πόλη που γνώρισε ο Χριστός.
Πάντως η γενική κατεύθυνση της διαδρομής θα πρέπει να είναι σχεδόν η ίδια.
από το βιβλίο του Βασιλείου Τζαφέρη:
Άγιοι Τόποι (ΑΘΗΝΑ 19923)
ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ
ΨΑΛΛΟΜΕΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ
ΟΔΟΝ ΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ
ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ
ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Στάσεις δέκα και τέσσαρες.
Ευλογήσαντος του Ιερέως το Κύριε εισάκουσον
μεθ’ ό το Θεός Κύριος, ως συνήθως, και το εξής:
Ήχος πλ. δ΄Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ
Τον διανύσαντα οδόν μαρτυρίου δι’ ευσπλαγχνίαν και αγάπην εκθύμως Θεάνθρωπον δοξάσωμεν τρανώς, Ιησούν, και ακολουθήσαντες εκουσίως ταις τρίβοις ταις αυτού εις άνεσιν καταντήσωμεν θείαν και εποφθώμεν μέτοχοι χαράς αναστασίμου και αγαλλιάσεως.
Δόξα. Το αυτό.
Και νυν. Θεοτοκίον.
Ου σιωπήσομέν ποτε, Θεοτόκε, τας δυναστείας σου λαλείν οι ανάξιοι. Ει μη γαρ προΐστασο πρεσβεύουσα, τις ημάς ερρύσατο
εκ τοσούτων κινδύνων; Τις δε διεφύλαξεν έως νυν ελευθέρους; Ουκ αποστώμεν, Δέσποινα, εκ σου· σους γαρ δούλους σώζεις αεί εκ παντοίων δεινών.
Είτα ο Ν΄ (50) Ψαλμός και ο Κανών, ου η Ακροστιχίς
«Αναστασίμου πλήσον ημάς χαράς, Σώτερ. Χ.»
Ωδή α΄ Ήχος πλ. δ΄
Υγράν διοδεύσας.
Στάσις Α΄
Ο Κύριος καταδικάζεται υπό συνεδρίου παρανόμου.
Αδίκως, Θεάνθρωπε Ιησού, υπό συνεδρίου πλάνων ο καταδικασθείς, μελλούσης σον δούλον καταδίκης, τον παρανόμως βιούντα, εκλύτρωσαι.
Στάσις Β΄
Ο Κύριος παραλαμβάνει τον Σταυρόν.
Νυν πόθω κραυγάζω σοι, Λυτρωτά, Σταυρόν ως κακούργος επωμάδιον ο λαβών, σταυρόν αγογγύστως φέρειν πάντας των πειρασμών καθ’ εκάστην αξίωσον.
Στάσις Γ΄
Ο Κύριος πίπτει το πρώτον.
Ανάστησον σθένει Σω θεϊκώ ημάς τους πεσόντας αμαρτίας εις τον βυθόν, ως άνθρωπος ο υπό του βάρους πεσών Σταυρού σου, Χριστέ, εις το έδαφος.
Θεοτοκίον.
Σον Τόκον, Παρθένε, μονογενή η θεασαμένη διανύοντα την οδόν του πάθους Αυτού του εκουσίου, ημάς παθών υπερτέρους ανάδειξον.
Ωδή γ΄. Ουρανίας αψίδος.
Στάση Δ΄.
Ο Κύριος υπαντά τη Μητρί αυτού.
Την οδόν σταυροφόρος των Σών παθών, Κύριε, ο βαδίσας και υπαντήσας Μητρί τη θεία Σου, αξίωσόν με, Χριστέ, Σοι ασφαλώς υπαντήσαι εν παμφώτοις δώμασιν αϊδιότος.
Στάσις Ε΄.
Ο Σίμων ο Κύρηναίος αίρει τον Σταυρόν του Κυρίου.
Αγλαόμορφε Σώτερ, ως τον Σταυρόν Σίμωνα Κυρηναίον Σου μαρτυρίου άραι ηγγάρευσαν Εβραίοι, πέμψον τους Σους Αγγέλους άραι Σταυρόν μου λυπηρών και θλίψεων, μόνε φιλάνθρωπε.
Στάσις ΣΤ΄.
Η Βερονίκη σπογγίζει το πρόσωπον του Κυρίου.
Σού αξίωσον κάλλος ιδείν μορφής άρρητον εν τοις ουρανοίς Σους οικέτας. Ό εθεάσατο η Βερονίκη, Χριστέ, επί αυτής μανδηλίω ξένως ως ιδρώτος Σου όμβρους απέσμηξεν.
Θεοτοκίον.
Ιλαστήριον κόσμου Μήτερ Θεού άχραντε, κλαίουσα και οδυρωμένη βήμασι Τέκνου σου προς λόφον του Γολγοθά κατηκολούθεις, απαύστως Όν δυσώπει ρύσασθαι άπαντας θλίψεων.
Βοήθησον ημίν του βίου τον δίαυλον αγογγύστως διαπλεύσαι, ό την οδόν, Θεάνθρωπε Κύριε, ανύσας ανδόξως του μαρτυρίου.
Επίβλεψον εν ευμενεία, πανύμνητε Θεοτόκε, επί την εμήν χαλεπήν του σώματος κάκωσιν και ίασαι της ψυχής μου το άλγος.
Αίτησις και το κάθισμα.
Ήχος β΄. Πρεσβεία θερμή
Χριστέ Ιησού, ο ετασμούς και μάστιγας δεινούς εμπτυσμούς, κολαφισμούς, ραπίσματα υπομείνας και σταύρωσιν δι’ αγάπην Σου πλάσματος άφατον, ημάς σταυρώσαι πάθη χαλεπά συνεπιθυμίαις καταξίωσον.
Ωδή δ΄. Εισακήκοα, Κύριε.
Στάσις Ζ΄.
Ο Κύριος πίπτει το δεύτερον.
Μυστικώς πάντας εύχεσθαι και τας πτώσεις φεύγειν εις πάγας όφεως ημάς, Σώτερ, καταξίωσον ο πεσών ελκόμενος το δεύτερον.
Στάσις Η΄.
Ο Κύριος υπαντά ταις γυναξί των Ιεροσολύμων.
Οικτιρόν με τον θέλοντα εν Εδέμ, Φιλάνθρωπε, υπαντήσαί σοι, γυναιξί ακολουθούσαις σοι συναντήσας προς Σην θείαν Σταύρωσιν.
Στάσις Θ΄.
Ο Κύριος πίπτει το τρίτον.
Υπερόπτας των πτώσεων των θανατηφόρων ημάς ανάδειξον, ο πεσών το τρίτον, Κύριε, καθ’ οδόν προς εκουσίαν σταύρωσιν.
Θεοτοκίον.
Παναγία πανύμνητε, την καρδίαν διήλθέ σου δίστομος ρομφαία ότε εώρακας σον μονογενή σταυρούμενον, Όν ημίν ιλέωσαι τοις δούλοις σου.
Ωδή ε΄. Φώτισον ημάς.
Στάσις Ι΄.
Ο Κύριος απεκδύεται τα Αυτού ιμάτια.
Λόγε του Θεού, ο αποκδυθείς χιτώνα σου προ σταυρώσεώς σου, και ημών παθών χαμαιζήλων το ιμάτιον απέκδυσον.
Ήθεσι χρηστοίς Σοις οικέταις, Σώτερ, ένδυσον, ο Σον άρραφον χιτώνα εκδυθείς και χλαμύδα την κοκκίνην ενδυσάμενος.
Σε τον δι’ ημάς υπομείναντα ατίμωσιν και ιμάτων σου τον διαμερισμός, ένδυσόν με αφθαρσίαν, Πολυέλεε.
Θεοτοκίον.
Όμβρισον ημίν υετόν, Θεογεννήτρια, δωρεών Εσταυρωμένου σου Υιού, δι’ ημάς εν Γολγοθά το αίμα χύσαντος.
Ωδή στ΄. Την δέησιν.
Στάσις ΙΑ΄.
Ο Κύριος προσηλούται επί του Σταυρού.
Νικήτορας κατ’ εχθρών ανάδειξον νοητών Σου τους δοξάζοντας πάθη και την προσήλωσιν επί του ξύλου Σταυρού, Θεάνθρωπε Σώτερ και Κύριε, ο τη σταυρώσει Σου βροτών τη αγία θεώσας το πρόσλυμμα.
Ηγιάσας των αιμάτων ρείθροις σου τον Σταυρόν τον πανσεβάσμιον, Λόγε εσταυρωμένε Θεού του Υψίστου, ο προσηλώσας παλάμας και πόδας σου τω ξύλω τω ζωοποιώ τω δαιμόνων ισχύν καταπαύοντι.
Μιμούμενοι νυν την σην προσήλωσιν επί ξύλου του Σταυρού, Ζωοδότα αναβοώμεν, προσήλωσον ήλοις σης ευσπλαγχνίας τω δένδρω, Θεάνθρωπε, της σωτηρίας και ζωής αιωνίου τους Σοι δόξαν πέμποντες.
Θεοτοκίον.
Απείρανδρε, Παναγία Δέσποινα, η εστώσα προ Σταυρού του τιμίου και εν κλαυθμώ γοερώ εκβοώσα, Έαρ γλυκύ μου που έδυ το κάλλος Σου; Ανάτειλόν μοι σαις ευχαίς έαρ της σωτηρίας φωτόλαμπρον.
Βοήθησον ημίν του βίου τον δίαυλον αγογγύστως διαπλεύσαι, ο την οδόν, Θεάνθρωπε Κύριε, ανύσας ενδόξως του μαρτυρίου.
Άχραντε, η διά λόγου τον Λόγον ανερμηνεύτως επ’ εσχάτως των ημερών τεκούσα, δυσώπησον ως έχουσα μητρικήν παρρησίαν.
Αίτησις και το Κοντάκιον
Ήχος β΄. Τοις των αιμάτων σου.
Σε του παντός γλυκασμόν, πολυεύσπλαχνε, επί Σταυρού καθορώντες κρεμάμενον και ποτιζόμενον πόμα πικρότατον δακρυρροούμεν και κράζομεν, γλύκανον ημών την πικρίαν των θλίψεων.
Προκείμενον. Ήχος δ΄.
Γένοιτο, Κύριε, το έλεός Σου εφ’ ημάς.
Στίχος. Συ ει ο Θεός ο Σωτήρ μου και Σε υπέμεινα όλην την ημέραν.
Ευαγγέλιον κατά Μάρκον (κεφ. η΄ 34 – θ΄ 1)
Είπεν ο Κύριος, Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι. Ός γαρ αν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσει αυτήν, ός δ’ αν απολέση την ψυχήν αυτού ένεκεν εμού και του ευαγγελίου, ούτως σώσει αυτήν. Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδήση τον κόσμον όλον, και ζημειωθή την ψυχήν αυτού; ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού; ός γαρ εάν επαισχυνθεί με και τους εμούς λόγους εν τη γενεώ ταύτη τη μοιχαλίδι και αμαρτωλώ, και ο υιός του ανθρώπου επαισχυνθήσεται αυτόν όταν έλθη εν τη δόξη του πατρός αυτού μετά των αγγέλων των αγίων. Και έλεγεν αυτοίς, αμὴν λέγω υμίν ότι εισί τινες των ώδε εστηκότων, οίτινες ου μή γεύσωνται θανάτου έως αν ίδωσι την βασιλείαν του Θεού εληλυθυίαν εν δυνάμει.
Δόξα.
Σώτερ, ο ανύσας οδόν του μαρτυρίου, υπόδειξόν μοι τρίβους τας προς Σε απαγούσας.
Και νυν.
Ταις της Θεοτόκου πρεσβείαις, Ελεήμον, εξάλειψον τα πλήθη των εμών εγκλημάτων
Προσόμοιον
Ήχος πλ. β΄. Όλην αποθέμενοι.
Στίχος. Ελεήμων, ελέησόν με, ο Θεός, κατά το μέγα ελεός Σου και κατά το πλήθος των οικτηρμών σου εξάλειψον το ανόμημά μου.
Ο λαός ο άνομος, ο δυσεβής και αγνώμων Σε τον πολυεύσπλαγχνον Κτίστην κατεδίκασε, φευ, εις θάνατον και εξηνάγκασε δρόμονμαρτυρίου διανύσαι επωμάδιον Σταυρόν τον τίμιον φέροντα, οικτίρμων Θεάνθρωπε, εν ώπερ και ως άνομοςπροσηλώθης, όθεν βοώμεν σοι, ώ Εσταυρωμένε, αφάτου αγαθότητοςμφανέ, κακίας ζόφον διάλυσον των δοξολογούντων σε.
Ο Ιερεύς. Σώσον, ο Θεός, τον λαόν Σου….
Ωδή ζ΄. Οι εκ της Ιουδαίας.
Στάσις ΙΒ΄.
Ο Κύριος επί του Σταυρού αναφωνεί, Τετέλεσται
Σε γυμνόν καθορώντες ω ς κατάκριτον, Σώτερ, εν ξύλω κράζομεν, Εσταυρωμένε Λόγε Θεού του προανάρχου, εκ του ύψους επίβλεψον του Σου Σταυρού εφ’ ημάς αεί δοξάζοντές Σε.
Χρυσαυγέστατον ήμαρ σωτηρίας οικέταις τοις Σοις ανάτειλον, ηλίου τας ακτίνας του υλικού ο κρύψας ως τετέλεσται έκραξας και Πνεύμα Σον παραδούς Πατρί σου τω ανάρχω.
Αναργύρως ο πάντας ιασάμενος, Σώτερ, δεινώς τοις κάμνουσι τριάκοντα Εβραίοις ανόμοις αργυρίοις παρεδόθης, Θεάνθρωπε, και επί ξύλου Σταυρού ασπλάγχνως ηωρήθης.
Θεοτοκίον.
Ρείθρα, Μήτερ, δακρύων οικετών σου τω μάκτρω, αγνή, απόσμηξον, η δακρυρρόους θρήνους επί εσταυρωμένον μητρικώς επιρραίνουσα Υιόν σου, τον δι’ ημάς παθόντα και ταφέντα.
Ωδή η΄. Τον Βασιλέα
Στάσις ΙΓ΄.
Το σώμα του Κυρίου αποκαθηλούται.
Αδάμ ο πλάσας Αριμαθαίου παλάμαις εκ του ξύλου απεκαθηλώθη, αμαρτίας πάσας ο καθελών του κόσμου.
Σπλαγχνίσθητί μοι τω Σεδοξάζοντι πόθω συν τοις Σοις κηδευταίς, Ζωοδότα, σώμα Σου το θείον αλείψασι τοις μύροις.
Συν Νικοδήμω και Ιωσήφ Σοι βοώμεν, δυσωδίαν απόπλυνον τάχος οικετών σου μύρω Σης ευσπλαγχνίας, Σώτερ.
Θεοτοκίον.
Ω Φως του κόσμου πως νυν νεκρόν καθορώ σε, ηΣη Μήτηρ εβόα, Παντάναξ, ης πρεσβείαις ζόφον ημών κακίας λύσον.
Ωδή θ΄. Κυρίως Θεοτόκον.
Στάσις ΙΔ΄
Ο Κύριος ενταφιάζεται διά να επακολουθήση η ένδοξος Αυτού Ανάστασις.
Τον πάνσεπτόν Σου Τάφον πόθω προσκυνούμεν εξ Ού Ζωή εκπηγάζει αιώνιος και Σην δοξάζομεν πάντιμον εξανάστασιν.
Εν κατανύξει κράζω, Τάφε Ζωοδόχε, θάψον εμού τα δεινά παραπτώματα και προς ζωήν με ανάστησον αιωνίζουσαν.
Ρανίδας μου δακρύων μη αποποιήσης, Εξαναστάς εκ του τάφου τριήμερε Χριστέ, αλλά σμήξον ταύτας αγάπης μάκτρω σου.
Θεοτοκίον.
Χαράς αιωνιζούσης καταξίωσόν με της συν Χριστώ αναστάντι, Μητρόθεε, τω πανιέρω Υιώ σου και Παντοκράτορι.
Άξιον εστί… και τα παρόντα Μεγαλυνάρια.
Δόξα Σοι, Θεάνθρωπε Ιησού, δρόμον μαρτυρίου τω ανύσαντι και τοΣον πνεύμα παραδόντι εν τω Σταυρώ Πατρός Σου ερσί, μεθ’ Ού συγχαίρει εν θείοις δώμασι.
Ύβρεις καθυπέμεινας δυσσεβών, αικισμούς, κακώσεις, εμπτυσμούς τε κολαφισμούς και την επί ξύλου προσήλωσίν σου, Σώτερ, ως έσχατοςκακούργος και ανομότατος.
Όξος ο γευσάμενος και χολήν αγογγύστως, δος μοι πικροτάτων απαλλαγήν πόνων και ημέρας του βίου μου απάσας τω μέλιτι αγάπης Σης θείας γλύκανον.
Άλλον Κυρηναίον, Παμβασιλεύ, εξαπόστειλόν μοι του βαστάσαι των πειρασμών τον Σταυρόν μου, κράζω, και θλίψεων παντοίων, ότι υπό του βάρους τούτων νυν κάμπτομαι.
Καταξίωσόν με εν προσευχή διανύσαι δρόμον ματυρίου Σου, Ιησού, και τον Ζωοδόχον Σου Τάφον προσκυνήσαι, εξ Ού Ζωή πηγάζει πάσιν αιώνιος.
Τους ασπαζομένους τον Σον Σταυρόν και Σεπτόν Σου Τάφον, καταξίωσον, Λυτρωτά, κοινωνούς γενέσθαι της Αναστάσεώς Σου και της συν Σοι εν πόλω αγαλλιάσεως.
Πάσαι των αγγέλων αι στρατιαί, Πρόδρομε Κυρίου, Αποστόλων η δωδεκάς, οι άγιοι πάντες μετά της Θεοτόκου, ποιήσατε πρεσβείαν εις το σωθήναι ημάς.
Το Τρισάγιον και το Απολυτίκιον
Ήχος πλ. α΄. Τον συνάναρχον Λόγον.
Την οδόν μαρτυρίου Σου την δακρύβρεκτον, ήνπερ διήνυσας αίρων τον ζωοφόρον Σταυρόν, ίνα φθάσης εις την πάνσεπτόν σου σταύρωσιν, και την εκ Τάφου φωταυγή εξανάστασιν την Σην δοξάζομεν, Ζωοδότα, βοώντες, δείξον τον δρόμον ημίν τον άγοντα προς θέωσιν.
Εκτενής και Απόλυσις, μεθ’ ήν ψάλλομεν το εξής:
Ήχος β΄. Ότε εκ τουΞύλου.
Σε τον αγογγύστως τον Σταυρόν αίροντα επ’ ώμων ορώντες εις μαρτυρίου οδόν κράζομεν, Θεάνθρωπε, ημίν βοήθησον τον σταυρόν αίρειν πάντοτε ζωής της προσκαίρου, πειρασμών τε θλίψεων, δεινών κακώσεων και παντοδαπών αλγηδόνων, ίνα καταντήσωμεν πάντες εις την Βασιλείαν Σου την άληκτον.
Ήχος πλ. δ΄.
Δέσποινα, πρόσδεξαι τας δεήσεις των δούλων σου και λύτρωσαι ημάς από πάσης ανάγκης και θλίψεως.
Ήχος β΄.
Την πάσαν ελπίδα μου εις σε ανατίθημι, μήτερ του Θεού, φύλαξόν με υπό την σκέπην σου.
Δίστιχον.
Παντελεήμονος χάριν μαρτυρίου
Χριστού οδώ έψαλε Χαραλάμπης.
ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ ΔΟΞΑ
ΤΩ ΜΟΝΩ ΑΛΗΘΙΝΩ ΘΕΩ ΗΜΩΝ
Η κύκλω του Παναγίου Τάφου λιτανεία των Ορθοδόξων.
«Χριστός ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας.
και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».
ΨΑΛΛΟΜΕΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ
ΟΔΟΝ ΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ
ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ
ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Δρος ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ Μ. ΜΠΟΥΣΙΑ
Μ. ΥΜΝΟΓΡΑΦΟΥ
ΤΗΣ ΤΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΑΘΗΝΑ 2004
Δρος Χαραλάμπους Μ. Μπούσια
Μ. Υμνογράφου της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας
Ι. ΜονήΚουτλουμουσίου. Λειψανοθήκη περιέχουσα τεμάχιον του ξύλου του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού.
«Σώσον, Κύριε, τον λαόνΣου, και ευλόγησον την κληρονομίαν σου, νίκας τοις βασιλεύσι κατά βαρβάρων δωρούμενος, και το Σον φυλλάτων διά του Σταυρού σου πολίτευμα.»
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Η Οδός του Μαρτυρίου σ’ όλους τους Χριστιανούς -κληρικούς και λαϊκούς, μικρούς και μεγάλους, άντρες και γυναίκες- προκαλεί στην ψυχή των συγκίνησιν μεγάλη.
Η έλλειψις τροπαρίων καταλλήλων διά την προσκυνηματική πορεία από το Πραιτώριο μέχρι το Φρικτό Γολγοθά και τον Πανάγιον Τάφο ήταν και είναι πολύ αισθητή. Το γεγονός αυτό με ανάγκασε να παρακαλέσω τον λίαν μοι αγαπητό φίλο και αδελφό κ.Χαράλαμπον Μ. Μπούσια, μέγα υμνογράφο της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας, να γράψει καταλλήλους ωδάς που να συγκινούν, να συγκλονίζουν, να συνταράσσουν τας ψυχάς των ανθρώπων που πορεύονται την Οδόν του Μαρτυρίου, και να σηκώνουν μαζί με τον Χριστό τον Σταυρό για να συσταυρωθούν με Αυτόν, τον Σωτήρα Κύριον και Λυτρωτήν και, βεβαίως, να συναναστηθούν μετ’ Αυτόν.
Ελπίζω ότι πολύ θα βοηθήση και θα προβληματίση ψυχικά και πνευματικά τους ευλαβείς προσκυνητάς αυτός ο ύμνος.
Αφιερούται το πόνημα τούτο εις τον αείμνηστον και αγαπητόν φίλον Γεώργιον Γρηγ. Μυστακίδη και τους γονείς αυτού, ευχώμενος να τους αναπαύση ο Αναστάς Κύριος μετά των αγίωνκαι δικαίων, διότι η ειλικρινής αυτού αδελφική αγάπη –ασφαλώς, και της συζύγου αυτού Άννης και των τέκνων αυτού Γρηγορίου, Αναστασίας και Παναγιώτου- ήταν η αιτία να γίνω προσκυνητής και να αγαπήσω τόσο πολύ τους Αγίους και Θεοβάδιστους Τόπους.
Αρχιμανδρίτης Παντελεήμων Δ. Παύλος
Ιεροκήρυξ Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών
8 Ιανουαρίου 2004
επέτειος της εις Κύριον εκδημίας αυτού
Η ΟΔΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ
Στην τοπογραφική και πολεοδομική κατάσταση της σημερινής Ιερουσαλήμ, η οδός του Μαρτυρίου ή του Σταυρού - Via Dolorosa – καθορίζεται, από το μέρος της καταδίκης του Χριστού, στο Πραιτώριο, μέχρι το μέρος της Σταύρωσης, στον Γολγοθά. Το μήκος της διαδρομής αυτής δεν υπερβαίνει το χιλιόμετρο και κατά διαστήματα υπάρχουν 14 ΣΤΑΣΕΙΣ, συνδεδεμένες με τα τραγικά γεγονότα του Μαρτυρίου του Χριστού.
Οι 14 Στάσεις του Δρόμου του Σταυρού είναι :
1η Η καταδίκη του Χριστού από τον Πιλάτο (Ματθ. 27, 1-26, Μαρκ. 15, 1-15, Λουκ. 23, 20-25, Ιωάν. 18, 28-40, 19, 1-16)
2η Η παραλαβή του Σταυρού (Ματθ. 27, 31, Μαρκ. 15, Ιωάν. 18, 16)
3η Η πρώτη πτώση του Χριστού (δεν αναφέρεται στα Ευαγγέλια)
4η Ο Χριστός συναντά τη μητέρα Του (δεν αναφέρεται στα Ευαγγέλια)
5η Ο Σταυρός δίνεται στο Σίμωνα τον Κυρηναίο (Ματθ. 27, 32, Μαρκ. 15, 21, Λουκ. 23, 25)
6η Η Βερονίκη σκουπίζει το ιδρωμένο πρόσωπο του Χριστού (το γεγονός αναφέρεται μόνο στους Πατέρες της Εκκλησίας).
7η Η δεύτερη πτώση του Χριστού μπροστά στην Πύλη της Καταδίκης (Μεσαιωνική παράδοση).
8η Ο Χριστός παρηγορεί τις κοπέλες της Ιερουσαλήμ (Λουκ. 23, 27-28 ).
9η Η Τρίτη πτώση του Χριστού (Μεσαιωνική παράδοση).
10η Ο Χριστός αγογυμνώνεται (εφαρμόζεται η διαδικασία της σταυρικής ποινής)
11η Ο Χριστός υψώνεται στο Σταυρό (Ματθ. 27, 38, Μαρκ. 15, 24, Λουκ. 23, 33, Ιωάν. 20, 17).
12η Ο Χριστός παραδίδει το Πνεύμα του (Ματθ. 27, 50, Μαρκ. 17, 37, Λουκ. 23, 46, Ιωάν. 19, 30).
13η Η αποκαθήλωση και η ετοιμασία για Ταφή (Ματθ. 27, 59, Μαρκ. 15, 46, Λουκ. 23, 53, Ιωάν. 19, 40)
14η Ο Χριστός ενταφιάζεται (Ματθ. 27, 59, Μαρκ. 15, 46, Ιωάν. 19, 41-42)
Από τις 14 Στάσεις του Δρόμου του Σταυρού, οι πρώτες δύο δείχνονται μέσα στο χώρο του Πραιτωρίου, οι τελευταίες πέντε μέσα στο Ναό της Αναστάσεως και οι υπόλοιπες επτά κατά μήκος του σημερινού δρόμου, Via Dolorosa. Η γραμμή του σημερινού Δρόμου του Σταυρού δεν πρέπει αναγκαστικά να συμπίπτει με εκείνη που ακολούθησε ο Χριστός πριν από δύο χιλιάδες χρόνια περίπου. Η ρυμοτομία και το σχέδιο της Παλαιάς Ιερουσαλήμ άλλαξαν ριζικά κατά τον 2ο και 5ο μ.Χ. αιώνα. Η νέα Ρωμαϊκή Πόλη, η Αιλία Καπιτωλίνα, που κτίσθηκε από τον Αυτοκράτορα Αδριανό πάνω στα ερείπια της αρχαίας Ιερουσαλήμ, ήταν εντελώς διαφορετική από την πόλη που γνώρισε ο Χριστός.
Πάντως η γενική κατεύθυνση της διαδρομής θα πρέπει να είναι σχεδόν η ίδια.
από το βιβλίο του Βασιλείου Τζαφέρη:
Άγιοι Τόποι (ΑΘΗΝΑ 19923)
ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ
ΨΑΛΛΟΜΕΝΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ
ΟΔΟΝ ΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ
ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ
ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Στάσεις δέκα και τέσσαρες.
Ευλογήσαντος του Ιερέως το Κύριε εισάκουσον
μεθ’ ό το Θεός Κύριος, ως συνήθως, και το εξής:
Ήχος πλ. δ΄Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ
Τον διανύσαντα οδόν μαρτυρίου δι’ ευσπλαγχνίαν και αγάπην εκθύμως Θεάνθρωπον δοξάσωμεν τρανώς, Ιησούν, και ακολουθήσαντες εκουσίως ταις τρίβοις ταις αυτού εις άνεσιν καταντήσωμεν θείαν και εποφθώμεν μέτοχοι χαράς αναστασίμου και αγαλλιάσεως.
Δόξα. Το αυτό.
Και νυν. Θεοτοκίον.
Ου σιωπήσομέν ποτε, Θεοτόκε, τας δυναστείας σου λαλείν οι ανάξιοι. Ει μη γαρ προΐστασο πρεσβεύουσα, τις ημάς ερρύσατο
εκ τοσούτων κινδύνων; Τις δε διεφύλαξεν έως νυν ελευθέρους; Ουκ αποστώμεν, Δέσποινα, εκ σου· σους γαρ δούλους σώζεις αεί εκ παντοίων δεινών.
Είτα ο Ν΄ (50) Ψαλμός και ο Κανών, ου η Ακροστιχίς
«Αναστασίμου πλήσον ημάς χαράς, Σώτερ. Χ.»
Ωδή α΄ Ήχος πλ. δ΄
Υγράν διοδεύσας.
Στάσις Α΄
Ο Κύριος καταδικάζεται υπό συνεδρίου παρανόμου.
Αδίκως, Θεάνθρωπε Ιησού, υπό συνεδρίου πλάνων ο καταδικασθείς, μελλούσης σον δούλον καταδίκης, τον παρανόμως βιούντα, εκλύτρωσαι.
Στάσις Β΄
Ο Κύριος παραλαμβάνει τον Σταυρόν.
Νυν πόθω κραυγάζω σοι, Λυτρωτά, Σταυρόν ως κακούργος επωμάδιον ο λαβών, σταυρόν αγογγύστως φέρειν πάντας των πειρασμών καθ’ εκάστην αξίωσον.
Στάσις Γ΄
Ο Κύριος πίπτει το πρώτον.
Ανάστησον σθένει Σω θεϊκώ ημάς τους πεσόντας αμαρτίας εις τον βυθόν, ως άνθρωπος ο υπό του βάρους πεσών Σταυρού σου, Χριστέ, εις το έδαφος.
Θεοτοκίον.
Σον Τόκον, Παρθένε, μονογενή η θεασαμένη διανύοντα την οδόν του πάθους Αυτού του εκουσίου, ημάς παθών υπερτέρους ανάδειξον.
Ωδή γ΄. Ουρανίας αψίδος.
Στάση Δ΄.
Ο Κύριος υπαντά τη Μητρί αυτού.
Την οδόν σταυροφόρος των Σών παθών, Κύριε, ο βαδίσας και υπαντήσας Μητρί τη θεία Σου, αξίωσόν με, Χριστέ, Σοι ασφαλώς υπαντήσαι εν παμφώτοις δώμασιν αϊδιότος.
Στάσις Ε΄.
Ο Σίμων ο Κύρηναίος αίρει τον Σταυρόν του Κυρίου.
Αγλαόμορφε Σώτερ, ως τον Σταυρόν Σίμωνα Κυρηναίον Σου μαρτυρίου άραι ηγγάρευσαν Εβραίοι, πέμψον τους Σους Αγγέλους άραι Σταυρόν μου λυπηρών και θλίψεων, μόνε φιλάνθρωπε.
Στάσις ΣΤ΄.
Η Βερονίκη σπογγίζει το πρόσωπον του Κυρίου.
Σού αξίωσον κάλλος ιδείν μορφής άρρητον εν τοις ουρανοίς Σους οικέτας. Ό εθεάσατο η Βερονίκη, Χριστέ, επί αυτής μανδηλίω ξένως ως ιδρώτος Σου όμβρους απέσμηξεν.
Θεοτοκίον.
Ιλαστήριον κόσμου Μήτερ Θεού άχραντε, κλαίουσα και οδυρωμένη βήμασι Τέκνου σου προς λόφον του Γολγοθά κατηκολούθεις, απαύστως Όν δυσώπει ρύσασθαι άπαντας θλίψεων.
Βοήθησον ημίν του βίου τον δίαυλον αγογγύστως διαπλεύσαι, ό την οδόν, Θεάνθρωπε Κύριε, ανύσας ανδόξως του μαρτυρίου.
Επίβλεψον εν ευμενεία, πανύμνητε Θεοτόκε, επί την εμήν χαλεπήν του σώματος κάκωσιν και ίασαι της ψυχής μου το άλγος.
Αίτησις και το κάθισμα.
Ήχος β΄. Πρεσβεία θερμή
Χριστέ Ιησού, ο ετασμούς και μάστιγας δεινούς εμπτυσμούς, κολαφισμούς, ραπίσματα υπομείνας και σταύρωσιν δι’ αγάπην Σου πλάσματος άφατον, ημάς σταυρώσαι πάθη χαλεπά συνεπιθυμίαις καταξίωσον.
Ωδή δ΄. Εισακήκοα, Κύριε.
Στάσις Ζ΄.
Ο Κύριος πίπτει το δεύτερον.
Μυστικώς πάντας εύχεσθαι και τας πτώσεις φεύγειν εις πάγας όφεως ημάς, Σώτερ, καταξίωσον ο πεσών ελκόμενος το δεύτερον.
Στάσις Η΄.
Ο Κύριος υπαντά ταις γυναξί των Ιεροσολύμων.
Οικτιρόν με τον θέλοντα εν Εδέμ, Φιλάνθρωπε, υπαντήσαί σοι, γυναιξί ακολουθούσαις σοι συναντήσας προς Σην θείαν Σταύρωσιν.
Στάσις Θ΄.
Ο Κύριος πίπτει το τρίτον.
Υπερόπτας των πτώσεων των θανατηφόρων ημάς ανάδειξον, ο πεσών το τρίτον, Κύριε, καθ’ οδόν προς εκουσίαν σταύρωσιν.
Θεοτοκίον.
Παναγία πανύμνητε, την καρδίαν διήλθέ σου δίστομος ρομφαία ότε εώρακας σον μονογενή σταυρούμενον, Όν ημίν ιλέωσαι τοις δούλοις σου.
Ωδή ε΄. Φώτισον ημάς.
Στάσις Ι΄.
Ο Κύριος απεκδύεται τα Αυτού ιμάτια.
Λόγε του Θεού, ο αποκδυθείς χιτώνα σου προ σταυρώσεώς σου, και ημών παθών χαμαιζήλων το ιμάτιον απέκδυσον.
Ήθεσι χρηστοίς Σοις οικέταις, Σώτερ, ένδυσον, ο Σον άρραφον χιτώνα εκδυθείς και χλαμύδα την κοκκίνην ενδυσάμενος.
Σε τον δι’ ημάς υπομείναντα ατίμωσιν και ιμάτων σου τον διαμερισμός, ένδυσόν με αφθαρσίαν, Πολυέλεε.
Θεοτοκίον.
Όμβρισον ημίν υετόν, Θεογεννήτρια, δωρεών Εσταυρωμένου σου Υιού, δι’ ημάς εν Γολγοθά το αίμα χύσαντος.
Ωδή στ΄. Την δέησιν.
Στάσις ΙΑ΄.
Ο Κύριος προσηλούται επί του Σταυρού.
Νικήτορας κατ’ εχθρών ανάδειξον νοητών Σου τους δοξάζοντας πάθη και την προσήλωσιν επί του ξύλου Σταυρού, Θεάνθρωπε Σώτερ και Κύριε, ο τη σταυρώσει Σου βροτών τη αγία θεώσας το πρόσλυμμα.
Ηγιάσας των αιμάτων ρείθροις σου τον Σταυρόν τον πανσεβάσμιον, Λόγε εσταυρωμένε Θεού του Υψίστου, ο προσηλώσας παλάμας και πόδας σου τω ξύλω τω ζωοποιώ τω δαιμόνων ισχύν καταπαύοντι.
Μιμούμενοι νυν την σην προσήλωσιν επί ξύλου του Σταυρού, Ζωοδότα αναβοώμεν, προσήλωσον ήλοις σης ευσπλαγχνίας τω δένδρω, Θεάνθρωπε, της σωτηρίας και ζωής αιωνίου τους Σοι δόξαν πέμποντες.
Θεοτοκίον.
Απείρανδρε, Παναγία Δέσποινα, η εστώσα προ Σταυρού του τιμίου και εν κλαυθμώ γοερώ εκβοώσα, Έαρ γλυκύ μου που έδυ το κάλλος Σου; Ανάτειλόν μοι σαις ευχαίς έαρ της σωτηρίας φωτόλαμπρον.
Βοήθησον ημίν του βίου τον δίαυλον αγογγύστως διαπλεύσαι, ο την οδόν, Θεάνθρωπε Κύριε, ανύσας ενδόξως του μαρτυρίου.
Άχραντε, η διά λόγου τον Λόγον ανερμηνεύτως επ’ εσχάτως των ημερών τεκούσα, δυσώπησον ως έχουσα μητρικήν παρρησίαν.
Αίτησις και το Κοντάκιον
Ήχος β΄. Τοις των αιμάτων σου.
Σε του παντός γλυκασμόν, πολυεύσπλαχνε, επί Σταυρού καθορώντες κρεμάμενον και ποτιζόμενον πόμα πικρότατον δακρυρροούμεν και κράζομεν, γλύκανον ημών την πικρίαν των θλίψεων.
Προκείμενον. Ήχος δ΄.
Γένοιτο, Κύριε, το έλεός Σου εφ’ ημάς.
Στίχος. Συ ει ο Θεός ο Σωτήρ μου και Σε υπέμεινα όλην την ημέραν.
Ευαγγέλιον κατά Μάρκον (κεφ. η΄ 34 – θ΄ 1)
Είπεν ο Κύριος, Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι. Ός γαρ αν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσει αυτήν, ός δ’ αν απολέση την ψυχήν αυτού ένεκεν εμού και του ευαγγελίου, ούτως σώσει αυτήν. Τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδήση τον κόσμον όλον, και ζημειωθή την ψυχήν αυτού; ή τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού; ός γαρ εάν επαισχυνθεί με και τους εμούς λόγους εν τη γενεώ ταύτη τη μοιχαλίδι και αμαρτωλώ, και ο υιός του ανθρώπου επαισχυνθήσεται αυτόν όταν έλθη εν τη δόξη του πατρός αυτού μετά των αγγέλων των αγίων. Και έλεγεν αυτοίς, αμὴν λέγω υμίν ότι εισί τινες των ώδε εστηκότων, οίτινες ου μή γεύσωνται θανάτου έως αν ίδωσι την βασιλείαν του Θεού εληλυθυίαν εν δυνάμει.
Δόξα.
Σώτερ, ο ανύσας οδόν του μαρτυρίου, υπόδειξόν μοι τρίβους τας προς Σε απαγούσας.
Και νυν.
Ταις της Θεοτόκου πρεσβείαις, Ελεήμον, εξάλειψον τα πλήθη των εμών εγκλημάτων
Προσόμοιον
Ήχος πλ. β΄. Όλην αποθέμενοι.
Στίχος. Ελεήμων, ελέησόν με, ο Θεός, κατά το μέγα ελεός Σου και κατά το πλήθος των οικτηρμών σου εξάλειψον το ανόμημά μου.
Ο λαός ο άνομος, ο δυσεβής και αγνώμων Σε τον πολυεύσπλαγχνον Κτίστην κατεδίκασε, φευ, εις θάνατον και εξηνάγκασε δρόμονμαρτυρίου διανύσαι επωμάδιον Σταυρόν τον τίμιον φέροντα, οικτίρμων Θεάνθρωπε, εν ώπερ και ως άνομοςπροσηλώθης, όθεν βοώμεν σοι, ώ Εσταυρωμένε, αφάτου αγαθότητοςμφανέ, κακίας ζόφον διάλυσον των δοξολογούντων σε.
Ο Ιερεύς. Σώσον, ο Θεός, τον λαόν Σου….
Ωδή ζ΄. Οι εκ της Ιουδαίας.
Στάσις ΙΒ΄.
Ο Κύριος επί του Σταυρού αναφωνεί, Τετέλεσται
Σε γυμνόν καθορώντες ω ς κατάκριτον, Σώτερ, εν ξύλω κράζομεν, Εσταυρωμένε Λόγε Θεού του προανάρχου, εκ του ύψους επίβλεψον του Σου Σταυρού εφ’ ημάς αεί δοξάζοντές Σε.
Χρυσαυγέστατον ήμαρ σωτηρίας οικέταις τοις Σοις ανάτειλον, ηλίου τας ακτίνας του υλικού ο κρύψας ως τετέλεσται έκραξας και Πνεύμα Σον παραδούς Πατρί σου τω ανάρχω.
Αναργύρως ο πάντας ιασάμενος, Σώτερ, δεινώς τοις κάμνουσι τριάκοντα Εβραίοις ανόμοις αργυρίοις παρεδόθης, Θεάνθρωπε, και επί ξύλου Σταυρού ασπλάγχνως ηωρήθης.
Θεοτοκίον.
Ρείθρα, Μήτερ, δακρύων οικετών σου τω μάκτρω, αγνή, απόσμηξον, η δακρυρρόους θρήνους επί εσταυρωμένον μητρικώς επιρραίνουσα Υιόν σου, τον δι’ ημάς παθόντα και ταφέντα.
Ωδή η΄. Τον Βασιλέα
Στάσις ΙΓ΄.
Το σώμα του Κυρίου αποκαθηλούται.
Αδάμ ο πλάσας Αριμαθαίου παλάμαις εκ του ξύλου απεκαθηλώθη, αμαρτίας πάσας ο καθελών του κόσμου.
Σπλαγχνίσθητί μοι τω Σεδοξάζοντι πόθω συν τοις Σοις κηδευταίς, Ζωοδότα, σώμα Σου το θείον αλείψασι τοις μύροις.
Συν Νικοδήμω και Ιωσήφ Σοι βοώμεν, δυσωδίαν απόπλυνον τάχος οικετών σου μύρω Σης ευσπλαγχνίας, Σώτερ.
Θεοτοκίον.
Ω Φως του κόσμου πως νυν νεκρόν καθορώ σε, ηΣη Μήτηρ εβόα, Παντάναξ, ης πρεσβείαις ζόφον ημών κακίας λύσον.
Ωδή θ΄. Κυρίως Θεοτόκον.
Στάσις ΙΔ΄
Ο Κύριος ενταφιάζεται διά να επακολουθήση η ένδοξος Αυτού Ανάστασις.
Τον πάνσεπτόν Σου Τάφον πόθω προσκυνούμεν εξ Ού Ζωή εκπηγάζει αιώνιος και Σην δοξάζομεν πάντιμον εξανάστασιν.
Εν κατανύξει κράζω, Τάφε Ζωοδόχε, θάψον εμού τα δεινά παραπτώματα και προς ζωήν με ανάστησον αιωνίζουσαν.
Ρανίδας μου δακρύων μη αποποιήσης, Εξαναστάς εκ του τάφου τριήμερε Χριστέ, αλλά σμήξον ταύτας αγάπης μάκτρω σου.
Θεοτοκίον.
Χαράς αιωνιζούσης καταξίωσόν με της συν Χριστώ αναστάντι, Μητρόθεε, τω πανιέρω Υιώ σου και Παντοκράτορι.
Άξιον εστί… και τα παρόντα Μεγαλυνάρια.
Δόξα Σοι, Θεάνθρωπε Ιησού, δρόμον μαρτυρίου τω ανύσαντι και τοΣον πνεύμα παραδόντι εν τω Σταυρώ Πατρός Σου ερσί, μεθ’ Ού συγχαίρει εν θείοις δώμασι.
Ύβρεις καθυπέμεινας δυσσεβών, αικισμούς, κακώσεις, εμπτυσμούς τε κολαφισμούς και την επί ξύλου προσήλωσίν σου, Σώτερ, ως έσχατοςκακούργος και ανομότατος.
Όξος ο γευσάμενος και χολήν αγογγύστως, δος μοι πικροτάτων απαλλαγήν πόνων και ημέρας του βίου μου απάσας τω μέλιτι αγάπης Σης θείας γλύκανον.
Άλλον Κυρηναίον, Παμβασιλεύ, εξαπόστειλόν μοι του βαστάσαι των πειρασμών τον Σταυρόν μου, κράζω, και θλίψεων παντοίων, ότι υπό του βάρους τούτων νυν κάμπτομαι.
Καταξίωσόν με εν προσευχή διανύσαι δρόμον ματυρίου Σου, Ιησού, και τον Ζωοδόχον Σου Τάφον προσκυνήσαι, εξ Ού Ζωή πηγάζει πάσιν αιώνιος.
Τους ασπαζομένους τον Σον Σταυρόν και Σεπτόν Σου Τάφον, καταξίωσον, Λυτρωτά, κοινωνούς γενέσθαι της Αναστάσεώς Σου και της συν Σοι εν πόλω αγαλλιάσεως.
Πάσαι των αγγέλων αι στρατιαί, Πρόδρομε Κυρίου, Αποστόλων η δωδεκάς, οι άγιοι πάντες μετά της Θεοτόκου, ποιήσατε πρεσβείαν εις το σωθήναι ημάς.
Το Τρισάγιον και το Απολυτίκιον
Ήχος πλ. α΄. Τον συνάναρχον Λόγον.
Την οδόν μαρτυρίου Σου την δακρύβρεκτον, ήνπερ διήνυσας αίρων τον ζωοφόρον Σταυρόν, ίνα φθάσης εις την πάνσεπτόν σου σταύρωσιν, και την εκ Τάφου φωταυγή εξανάστασιν την Σην δοξάζομεν, Ζωοδότα, βοώντες, δείξον τον δρόμον ημίν τον άγοντα προς θέωσιν.
Εκτενής και Απόλυσις, μεθ’ ήν ψάλλομεν το εξής:
Ήχος β΄. Ότε εκ τουΞύλου.
Σε τον αγογγύστως τον Σταυρόν αίροντα επ’ ώμων ορώντες εις μαρτυρίου οδόν κράζομεν, Θεάνθρωπε, ημίν βοήθησον τον σταυρόν αίρειν πάντοτε ζωής της προσκαίρου, πειρασμών τε θλίψεων, δεινών κακώσεων και παντοδαπών αλγηδόνων, ίνα καταντήσωμεν πάντες εις την Βασιλείαν Σου την άληκτον.
Ήχος πλ. δ΄.
Δέσποινα, πρόσδεξαι τας δεήσεις των δούλων σου και λύτρωσαι ημάς από πάσης ανάγκης και θλίψεως.
Ήχος β΄.
Την πάσαν ελπίδα μου εις σε ανατίθημι, μήτερ του Θεού, φύλαξόν με υπό την σκέπην σου.
Δίστιχον.
Παντελεήμονος χάριν μαρτυρίου
Χριστού οδώ έψαλε Χαραλάμπης.
ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ ΔΟΞΑ
ΤΩ ΜΟΝΩ ΑΛΗΘΙΝΩ ΘΕΩ ΗΜΩΝ
Η κύκλω του Παναγίου Τάφου λιτανεία των Ορθοδόξων.
«Χριστός ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας.
και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».
_________________
Εισάκουσόν μου, Κύριε, εν τη δικαιοσύνη σου, και μη εισέλθης εις κρίσιν μετά του δούλου σου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου