Για το Άγιο Φως … απλές σκέψεις υπόχρεης απάντησης

Για το Άγιο Φως … απλές σκέψεις υπόχρεης απάντησης

Posted on Απριλίου 16, 2014 by manitaritoubounou

Ο υποβολέας (Νίκος Τ.) μου έθεσε (και μένα) δημόσια ένα ερώτημα. Θα προσπαθήσω να απαντήσω περισσότερο θεολογικά και όχι ιστορικά. Αυτό το έχουν κάνει άλλοι, πιο ειδικοί από μένα.

«ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΙΟ ΦΩΣ
Χθες ο Ν. Δημου (και οχι μονο) ειπε την αποψη του σχετικα με την υποδοχη του ¨”άγιου φωτος” με τιμες “αρχηγου κρατους”. Δεχτηκε εντονη κριτικη απο θρησκευτικους και αλλους κυκλους.. Απευθυνομαι (κυριως) σε δυο φιλους μου Vassilis Zissimos και Manitari Toubounou που εχουν βαθεια θεολογικη παιδεια.
Η δικη μου μικρη θεολογικη παιδεια, που απεκτησα στη δημοσια εκπαιδευση, ….και στο σπιτι μου μου, λεει οτι η λατρεια “καθε “υλικου – ειδωλου” ειναι ειδωλολατρεια. Ως ….. ..περιπου αδαης θα δεχτω με χαρα μου καθε αντιθετη αποψη»

******

Συχνά και σε πολλούς κύκλους, όχι πάντοτε όμως με αληθινό ενδιαφέρον λόγω ιδεολογικού τύπου στρεβλώσεων, τίθεται το θέμα των «υλικών ειδώλων». Είναι γνωστό ότι η άμεση προσκύνηση τέτοιων στάσεων θεωρείται ειδωλατρεία. Εκατομμύρια μαρτύρησαν έως θανάτου για την άρνηση τέτοιων φαινόμενων, τα περισσότερα σε περιόδους διωγμών με κυριότερη και εμφανέστερη τους τρεις πρώτους αιώνες.

Κατόπιν το ζήτημα επανήλθε εντός των κόλπων της ιστορικής Εκκλησίας όταν επεισήλθαν επηρεασμοί από την ανεικονική Μέση Ανατολή και είχαμε τα φαινόμενα εικονοκλασίας και εικονομαχίας. Το ζήτημα αυτό λύθηκε οριστικά σε όλα τα επίπεδα:

α) Θεολογικά με το ξεκαθάρισμα ότι «η τιμή διαβαίνει» στο εικονιζόμενο πρόσωπο και όχι στο υλικό από το οποίο αποτελείται η εικόνα, παρά το γεγονός ότι όπως όλα τα υλικά δυνάμει, έτσι κι αυτό «αγιάζεται».
β) Λειτουργικά με την αναστύλωση των εικόνων και την συνακόλουθη «λατρεία» με καταδίκη των ειδωλολατρικών φαινόμενων από χριστιανούς που η θεολογία τους εγκλωβιζόταν μέσα στα υλικά των εικόνων.
γ) Πολιτικά με την αποδοχή της αντίστοιχης 7ης Οικουμενικής Συνόδου που έγινε και θεσμικά-εκκλησιαστικά αποδεκτή από Σύνοδο επί Φωτίου ένα αιώνα περίπου αργότερα.

Κατά τη Ορθόδοξη θεολογία γίνεται απόλυτη διάκριση μεταξύ Ακτίστου (Τριαδικός Θεός) και κτιστών (ύλη-υλοενέργεια). Όμως οι δυο αυτοί διακριτοί «κόσμοι» δεν είναι ασύνδετοι μεταξύ τους, όχι μόνο λόγω της Ενσάρκωσης του θεού Λόγου στο θεανθρώπινο (δυο φύσεις) Πρόσωπο του Ιησού, αλλά και λόγω όλων των Θείων Ακτίστων πολύμορφων Ενεργειών που αποστέλλονται δια του Αγ. Πνεύματος προς ΟΛΟΥΣ τους ανθρώπους κατά την δεκτική τους δυνατότητα (δημιουργικές, καθαρτικές, φωτιστικές, αγιαστικές, κλπ). Όταν κάποιες επιτρέπονται να πάρουν και αισθητές μορφές έχουμε «Θεοφάνεια».

Προ Χριστού αναφέρεται η γνωστή «καιόμενη» βάτος. Κλασσική περίπτωση κατά την επίγεια ζωή του Ιησού αποτελούν τα γενόμενα στο Θαβώρ, την οποία είδαν οι τρεις μαθητές του Ιησού που ανέβηκαν μαζί του και οι ίδιοι μαρτύρησαν. Το Θείο αυτό Φως έγινε αισθητό ακόμη και δια μέσου των ρούχων του Ιησού που «έγιναν λευκά ως το φως».

Μια άλλη περίπτωση αποτελεί η τύφλωση των στρατιωτών που φύλασσαν τον σκαλιστό τάφο του Ιησού την ώρα της Έγερσής Του. Και στις περιπτώσεις αυτές, κατά τις οποίες το θείο Φως είναι Άκτιστο, η τιμή οφείλει να διαβαίνει στο Πρόσωπο (Ιησούς, Άγιο Πνεύμα) που αποστέλλει τις Άκτιστες ενέργειες.

Στον Πανάγιο Τάφο μάρτυρες ομιλούν για μια τέτοια εκπομπή Θείου φωτός το οποίο μετά από ένα χρονικό διάστημα αποσύρεται και στη θέση Του παίρνει κτιστό φως. Το φως αυτό πλέον όχι και τόσο καταχρηστικά ονομάζεται «άγιο», όπως και μια σειρά άλλα υλικά, όπως «άγιες» εικόνες, «άγια» δισκοπότηρα, «άγια» λείψανα. Οι πιστοί σχετίζουμε ότι το κτιστό υλικό δεν είναι άμοιρο αλληλεπίδρασης με τις Άκτιστες θείες ενέργειες.

Η προσκύνηση όμως, εάν δεν γίνεται με τους όρους που έθεσε η 7η Οικουμενική Σύνοδος, αποτελεί ειδωλολατρία, αλλά και μια υποκριτική στάση. Εξάλλου ούτε τα «αγιασμένα» Τίμια Δώρα σώζουν όσους από μας τα θεωρούμε ανεξάρτητα από την αλληλεπίδραση με το Θείο.

Δυστυχώς φαίνεται ότι και στις μέρες μας κάποιοι από μας δίνουμε την αληθή ή έστω και ψευδή εντύπωση ότι δεν τιμάμε ορθά τα «αγιασμένα» υλικά…  Και επομένως συχνά δίνεται η «ευκαιρία» είτε για καλοκάγαθες είτε για ιδεολογικού τύπου επιθέσεις στις μέρες του Πάσχα, αφού το πολιτικό καθεστώς προσπαθεί να εξαγοράσει με ψήφους την αφελή, ψευδή ή νηπιώδη συνείδηση πολλών θρησκευόμενων που αναμένουν τον «αρχηγό του Κράτους»…

Κατηχητικός Λόγος Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Κατηχητικός Λόγος Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Εί τις ευσεβής και φιλόθεος, απολαυέτω της καλής ταύτης και λαμπράς πανηγύρεως.
Εί τις ευγνώμων, εισελθέτω χαίρων εις την χαράν του Κυρίου αυτού.
Εί τις έκαμε νηστεύων, απολαυέτω νύν το δηνάριον.
Εί τις από της πρώτης ώρας ειργάσατο, δεχέσθω σήμερον το δίκαιον όφλημα.
Εί τις μετά την τρίτην ήλθεν, ευχαρίστως εορτασάτω.
Εί τις μετά την έκτην έφθασε, μηδέν αμφιβαλλέτω˙ και γάρ ουδέν ζημειούται.
Εί τις υστέρησεν εις την ενάτην, προσελθέτω, μηδέν ενδοιάζων.
Εί τις εις μόνην έφθασε την ενδεκάτην, μη φοβηθή την βραδύτητα˙ φιλότιμος γάρ ων ο Δεσπότης,
δέχεται τον έσχατον καθάπερ και τον πρώτον˙ αναπαύει τον της ενδεκάτης, ως τον εργασάμενον από
της πρώτης˙ και τον ύστερον ελεεί και τον πρώτον θεραπεύει˙ κακείνω δίδωσι και τούτω χαρίζεται˙
και τα έργα δέχεται και την γνώμην ασπάζεται˙ και την πράξιν τιμά και την πρόθεσιν επαινεί.
Ουκούν εισέλθετε πάντες εις την χαράν του Κυρίου υμών˙ και πρώτοι και δεύτεροι τον μισθόν
απολαύετε. Πλούσιοι και πένητες μετ' αλλήλων χορεύσατε˙ εγκρατείς και ράθυμοι την ημέραν
τιμήσατε˙ νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες, ευφράνθητε σήμερον. Η τράπεζα γέμει, τρυφήσατε
πάντες.
Ο μόσχος πολύς, μηδείς εξέλθη πεινών. Πάντες απολαύσατε του συμποσίου της πίστεως˙ πάντες
απολαύσατε του πλούτου της χρηστότητος. Μηδείς θρηνείτω πενίαν˙ εφάνη γάρ η κοινή Βασιλεία.
Μηδείς οδυρέσθω πταίσματα˙ συγνώμη γάρ εκ του τάφου ανέτειλε. Μηδείς φοβείσθω θάνατον˙
ηλευθέρωσε γάρ ημάς ο του Σωτήρος θάνατος. Έσβεσεν αυτόν, υπ' αυτού κατεχόμενος.

KALO PASXA

Αν βιάζεσαι να δεις τον κόσμο να γίνεται καλύτερος, άρχισε από τον εαυτό σου. Είναι ο συντομότερος δρόμος.   Το μέτρο της πνευματικής μας κατάστασης κρίνει, αν βιώνουμε τον Θεό ως Φως ή ως Πύρ.   Στην εποχή μας, δυστυχώς η λογική κλόνισε την πίστη και γέμισε τις ψυχές με αμφιβολίες. Έτσι, επόμενο είναι να στερούμαστε τα θαύματα, γιατί το θαύμα ζείται και δεν εξηγείται" Γέρων Παϊσιος Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός, είπε στους μαθητές του: «Αν σας είπα τα επίγεια και δεν πιστεύετε, πώς θα πιστέψετε τα επουράνια αν σας τα πω;» (Ιωάννης 3,12)     Ο Χριστός εχθές και σήμερα ο ίδιος, αλλά εμείς κλείσαμε τα μάτια μας και βλέπουμε σκοτεινά. (Γέροντας Αμφιλόχιος)

Time in Athens

"ΤΟ ΥΠΕΡΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΝ ΕΚΕΙΝΟΝ ΣΑΒΒΑΤΟΝ"

"ΤΟ ΥΠΕΡΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΝ ΕΚΕΙΝΟΝ ΣΑΒΒΑΤΟΝ"

"ΤΟ ΥΠΕΡΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟΝ ΕΚΕΙΝΟΝ ΣΑΒΒΑΤΟΝ"

 Του Βασίλη Χαραλάμπους

__________________

Κεκλεισμένη ἡ Ἁγία Πόρτα

δεδιωγμένος ὁ γέρων Πατριάρχης Σωφρόνιος

ὁμοῦ μετά τῆς τῶν Ὀρθοδόξων ὁμηγύρεως

δεδιωγμένοι ἀπό Ἀρμενίων ἀλλοδόξων

ἀπό τόν Πανίερον τοῦτον Ναόν

ἐν ἔτει ἀπό τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως

χίλια πεντακόσια τεσσαράκοντα ἐννέα.

Τοῦ Πατριάρχου αἱ λαμπάδες ἐσβεσμένες

οἱ κώδωνες σιωπηλοί

ἐσβεσμένα καί τά κηρία

τά σήμαντρα ἄηχα

ἡ νύξ μακρά.

Ὁ γέρων Πατριάρχης γονυπετής

τήν ἀρχαίαν ἀφίησι ἱκεσίαν

ἀγωνίας ἀρρήτου

πρός τόν ὄντα Φῶς μέγα

τόν Κύριον τῆς Δόξης.

Αἴφνης ὁ κίων ἐν τῇ Αὐλῇ τῇ Ἁγία ἐσχίσθη

τό Ἅγιον Φῶς ἔλαμψεν

ἡ νύξ φωταυγής γέγονεν

ἀλαλαγμοί χαρᾶς οὐρανίου.

Αὔτη ἡ φωτοφάνεια

τήν θεοφάνειαν εἰκονίζει.*

Τό Ἅγιον Φῶς τάς λαμπάδας τοῦ Πατριάρχου ἀνάπτει

ὁμοῦ καί τοῦ λαοῦ τά κηρία

οἱ μακράν τοῦ ὀλβίου τάφου

ἐγγύς γεγόνασιν

καί οἱ ἐγγύς μακράν.

Καί ὁ τῆς Ἄγαρ υἱός φρουρῶν

ἄλλοις ὀφθαλμοῖς ὁρᾶ τά γενόμενα

τῆς ἀληθείας τήν πίστην ὁμολογεῖ

δι’ αἵματος μαρτυρίου τήν ἀπιστίαν καταργεῖ

υἱός φωτός γενόμενος.

Ψάλλει ὁ Πατριάρχης

ἀντιφωνά ὁ τῆς χάριτος Ἰσραήλ

οἱ κώδωνες ἰσοκρατοῦσιν

τά σήμαντρα τήν ἀνεκλάλητον χαράν

ἄλλῳ τρόπῳ λαλοῦσιν.

Τό ὑπερευλογημένον ἐκεῖνον Σάββατον

οὐρανία βαθμίς γέγονεν.

 

* Ἀπό τήν προσευχήν πού ἀναπέμπει ὁ Πατριάρχης Ἰεροσολύμων γιά τό Ἅγιον Φῶς «φωτοφάνειαν ποιούμεθα, σοῦ τήν πρός ἡμάς συμπαθῶς γενομένην θεοφάνειαν εἰκονίζοντες».

Αναρτήθηκε από Κατάνυξις Ιστολόγιο στις 4/18/2014 05:12:00 μ.μ.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΚΟΝΤΖΟΣ, ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΠΑΘΟΥΣ (Μεγάλη Παρασκευή - Μεγάλο Σάββατο)

ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΚΟΝΤΖΟΣ, ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΠΑΘΟΥΣ (Μεγάλη Παρασκευή - Μεγάλο Σάββατο)

ΣΥΝΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΠΑΘΟΥΣ (Θεολογικά σχόλια στο περιεχόμενο και τα νοήματα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος)

                                 ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - Καθηγητού

       Θεολογικά σχόλια στο περιεχόμενο και τα νοήματα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος. Μια νοητή συνοδοιπορία με τον Μεγάλο Ελκόμενο, το Λυτρωτή μας Χριστό, προς το εκούσιο Πάθος Του. Μια ταπεινή παρότρυνση και ένα μικρό βοήθημα για την οντολογική μετοχή μας στην απολυτρωτική διαδικασία της σωτηρίας του κόσμου, με τη βίωση των Αχράντων Παθών του Σωτήρος μας, ο Οποίος, για τη δική μας απολύτρωση «εταπείνωσεν εαυτόν γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλ.2,8 ).  

«ΕΣΤΑΥΡΩΘΗΣ ΔΙ’ ΕΜΕ, ΙΝΑ ΕΜΟΙ ΠΗΓΑΣΗΣ ΤΗΝ ΑΦΕΣΙΝ»

(Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και το νόημα της Μεγάλης Παρασκευής)

     «Τη Αγία και Μεγάλη Παρασκευή τα άγια και σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν΄ τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την

πορφυράν χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην και προ πάντων τον σταυρόν και τον θάνατον, α δι’ ημάς κατεδέξατο΄ έτι Δε και την του ευγνώμονος ληστού, του συσταυρωθέντος αυτώ, σωτήριον εν τω σταυρώ ομολογίαν». Το ιερό συναξάρι της αγίας αυτής ημέρας αναφέρει με λεπτομέρεια τι τιμούμε και προσκυνάμε αυτή την αγία ημέρα.

       Η Μεγάλη Παρασκευή είναι για μας τους χριστιανούς η πλέον φρικτή, πένθιμη και λυπητερή ημέρα, αλλά και η πιο ιερή, η πιο αγία, η πολυσέβαστη και πλέον αγαπητή και προσκυνητή ημέρα της Εκκλησίας μας. Κι αυτό διότι ο Βασιλεύς των βασιλευόντων και Κύριος των κυριευόντων, ο Ενανθρωπήσας Υιός και Λόγος του Θεού κρέμεται καρφωμένος, γυμνός, άπνους, επάνω στο ξύλο του σταυρού, ως χείριστος κακούργος. Ο Εσταυρωμένος Χριστός μας πήρε επάνω Του όλες τις αμαρτίες του κόσμου και ανέβηκε εκών στο φρικτό Γολγοθά για να εξαγοράσει, μυστήριο πως, με το τίμιο Αίμα Του τη λύτρωση του ανθρωπίνου γένους. Τέλεσε ως ιερεύς και ταυτόχρονα ως ιερείο τη μεγαλύτερη και αποτελεσματικότερη θυσία όλων των εποχών, η οποία αποτέλεσε την πραγματική καταλλαγή με το Θεό. Ο απόστολος Παύλος τονίζει πως «εχθροί όντες κατηλλάγημεν τω Θεώ δια του θανάτου του υιού αυτού» (Ρωμ.5,10). Στο εξής ο αναγεννημένος «εν τω αίματι του Χριστού» (Εφ.2,13) άνθρωπος «ουκέτι ει δούλος, αλλ' υιός' ει δε υιός, και κληρονόμος Θεού δια Χριστού»  (Γαλ.4,5). Και αυτό επειδή επάνω στο φρικτό Γολγοθά συνήφθη δια του τιμίου Αίματος του Χριστού η αιώνια διαθήκη Θεού και ανθρώπου (Εβρ.8,15).

       Ποια καρδιά δεν λυγίζει την ημέρα αυτή μπροστά στη φρικτή και ανείπωτη θεοκτονία;. Ποια μάτια δε βουρκώνουν στο αντίκρισμα του γλυκύτατου Εσταυρωμένου; Ποια ψυχή δε μαλακώνει μπροστά στα άδικα παθήματα; Ποια γόνατα δεν κλείνουν κάτω από το Σταυρό για να προσκυνήσουν τα Θεία Πάθη; Εκατομμύρια πιστοί χριστιανοί πενθούν για τον οδυνηρό θάνατο του Χριστού μας. Κατακλύζουν τους ιερούς Ναούς με μπουκέτα άνθη στα χέρια για να τα εναποθέσουν στον ιερό Επιτάφιο. Να προσκυνήσουν το Λυτρωτή τους, Αυτόν, ο Οποίος «εξηγόρασεν ημάς εκ της κατάρας του νόμου τω τιμίω Του αίματι».

        Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός αφού συνελήφθη στον κήπο του Όρους των Ελαιών, ύστερα από την προδοσία του Ιούδα, σύρθηκε δέσμιος σε  μια δραματική νυκτερινή δίκη. Η μανία των αρχόντων του ισραηλιτικού λαού ήταν τέτοια που δεν μπορούσε να περιμένει για να ξημερώσει η αυριανή ημέρα. Οι ιεροί Ευαγγελιστές αναφέρουν λεπτομέρειες για την δίκη – παρωδία. Η καταδίκη ήταν ήδη προαποφασισμένη και μόνο έπρεπε να τηρηθούν κάποια νομιμοφανή προσχήματα. Τη λύση έδωκαν πληρωμένοι ψευδομάρτυρες, οι οποίοι, διαστρέφοντας τα λόγια του Χριστού στήριξαν την επιθυμητή κατηγορία: Ένοχος θανάτου!

        Με το φως της ημέρας οδηγήθηκε στο Πραιτόριο, στην έδρα του Ρωμαίου διοικητή Πιλάτου. Η επίσημη καταδίκη έπρεπε να απαγγελθεί από τη «νόμιμη εξουσία». Επιστρατεύθηκε ο όχλος για να φωνασκεί και να απαιτεί την σταυρική Του καταδίκη. Είναι αυτός ο ίδιος ο όχλος που λίγες ημέρες πριν φώναζε «Ευλογημένος ο Ερχόμενος»! Ο διεφθαρμένος εκπρόσωπος της διεφθαρμένης ρωμαϊκής εξουσίας, ανταλλάσσει την καταδίκη του Μεγάλου Αθώου με την ελευθερία του μεγάλου κακούργου Βαραββά. Ο Κύριος υφίσταται ανείπωτες ταπεινώσεις, τέτοιες που δεν υπέστη ούτε ο χειρότερος των κακούργων θνητών. Τελικά  παρ’ όλες τις επιφυλάξεις του ο Πιλάτος παραδίδει το Χριστό «ίνα σταυρωθή» (Λουκ.19,16).

        Φορτωμένος το βαρύ ξύλο του σταυρού πέρασε από τους δρόμους της αγίας πόλεως για διαπόμπευση, οδηγούμενος στον τόπο του μαρτυρίου, το λόφο του Γολγοθά. Το κουρασμένο, πληγωμένο και εξασθενισμένο άγιο σαρκίο Του δεν αντέχει το βάρος του ξύλου και πέφτει καταμεσής στο δρόμο. Αγγαρεύεται ο διερχόμενος Σίμων ο Κυρηναίος, ο οποίος τελικά ανεβάζει το φονικό όργανο στον

 τόπο της εκτελέσεως. Σκουριασμένα χοντρά καρφιά μπήγονται στα χέρια και τα πόδια Του. Το τίμιο Αίμα Του χύνεται άφθονο και βάφει τα άνομα χέρια των δημίων Του. Ως άνθρωπος πονά και υποφέρει, μα υπομένει το φοβερό μαρτύριο, το οποίο τον οδηγεί αργά και βασανιστικά στο θάνατο. Εκατέρωθέν Του σταυρώνονται δύο αδίστακτοι ληστές, από τους οποίους ο ένας μετανοεί και σώζεται (Λουκ.23,40). Είναι ο πρώτος άνθρωπος, που εισέρχεται στον άρτι ανοιχθέντα από τον Εσταυρωμένο Παράδεισο!

      Μέσα σους αφόρητους πόνους και το χειρότερο κάτω από το αίσθημα της άδικης καταδίκης Του, όχι μόνο δεν οργίζεται και δεν καταριέται τους άνομους δημίους Του, αλλά παρακαλεί τον Ουράνιο Πατέρα να τους συγχωρήσει, διότι «Ουκ οίδασι τι ποιούσι» (Λουκ.23,34). «Ήν δεν ωσεί ώρα έκτη» (Λουκ.23,44), ο Κύριος φθάνοντας στα έσχατα της ανθρώπινης αντοχής, «κράξας φωνή μεγάλη αφήκε το πνεύμα» (Ματθ.27,50). Αμέσως συνέβησαν θαυμαστά και πρωτόγνωρα φαινόμενα: «σκότος εγένετο εφ’ όλην την γην έως ώρας ενάτης, του ηλίου εκλείποντος» (Λουκ.23,44), «το καταπέτασμα του ναού εσχίσθη εις δύο από άνωθεν έως κάτω, και η γη εσείσθη και αι πέτραι εσχίσθησαν, και τα μνημεία ανεώχθησαν και πολλά σώματα των κεκοιμημένων αγίων ηγέρθη, και εξήλθον εις την αγίαν πόλιν και ενεφανίσθησαν πολλοίς» (Ματθ.27,51-52). Αν οι σκληρόκαρδοι Ιουδαίοι έμειναν απαθείς μπροστά στην φρικτή θεοκτονία, η άψυχη φύση συγκλονίστηκε συθέμελα, διαμαρτυρόμενη για τη μεγαλύτερη κακουργηματική πράξη όλων των εποχών, για το άδικο πάθος και τον αναίτιο θάνατο του Θεού! Αιώνιοι φυσικοί νόμοι διαταράχτηκαν, ο κόσμος έφτασε στο χείλος της καταρρεύσεως. Ο εθνικός αρεοπαγίτης Διονύσιος, από την Αίγυπτο, αναφώνησε δραματικά πως «ή θεός τις πάσχει, ή το παν απόλυται».   

       Ο επί κεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος «εκατόνταρχος και οι μετ’ αυτού τηρτούντες τον Ιησούν, ιδόντες τον σεισμόν και τα γινόμενα εφοβήθησαν σφόδρα λέγοντες΄ αληθώς Θεού υιός ην ούτος» (Ματθ.27,54). Το ίδιο «και πάντες οι συμπαραγενόμενοι όχλοι επί την θεωρίαν ταύτην, θεωρούντες τα γενόμενα, τύπτοντες εαυτών τα στήθη υπέστρεφον» (Λουκ.23,48). Αντίθετα οι αρχιερείς και οι Φαρισαίοι, όχι μόνο δεν συγκινήθηκαν από τα συγκλονιστικά γεγονότα, αλλά πήγαν στον Πιλάτο ζητώντας του: «κέλευσον ασφαλισθήναι τον τάφον εως τρίτης  ημέρας, μήποτε ελθόντες οι μαθηταί αυτού νυκτός κλέψωσιν αυτόν και είπωσι τω λαώ, ηγέρθη από των νεκρών΄ και έσται η εσχάτη πλάνη χείρων της πρώτης» (Ματθ.27,64).

         Η Μεγάλη Παρασκευή είναι, όπως προαναφέραμε, ημέρα θλίψεως και συντριβής για μας του πιστούς. Όμως για τη θεολογία της Εκκλησίας μας η Μεγάλη Παρασκευή είναι ήδη Πάσχα. Η ψυχή του Κυρίου, ως ψυχή αληθινού ανθρώπου έπρεπε να ακολουθήσει την προδιαγεγραμμένη πορεία της, να κατέβει στον παμφάγο Άδη, στον τόπο κατοικίας όλων των ψυχών, όλων των εποχών. Όμως η ψυχή του Κυρίου, ως αναπόσπαστο μέρος της θεανδρικής υποστάσεως του Θεού Λόγου, δεν ήταν δυνατόν να κρατηθεί στον τόπο της βασάνου, δεν ήταν δυνατόν η ψυχή της πηγής της ζωής, να γίνει βορρά του θανάτου και να παραμείνει δέσμια του Άδη. Σύμφωνα με την πατερική διδασκαλία της Εκκλησίας μας η ψυχή του Κυρίου λειτούργησε ως δόλωμα στον Άδη. Ως παμφάγος κατάπιε το δόλωμα αυτό και πιάστηκε και αιχμαλωτίσθηκε από αυτό και νικήθηκε!

         Το Θείο Πάθος έχει και μια άλλη σημαντική παράμετρο για μας τους ορθοδόξους πιστούς. Χωρίς αγώνα και παθήματα, είναι αδύνατο να υπάρξει νίκη και θρίαμβος. Χωρίς θυσία είναι αδύνατον να υπάρξει λύτρωση. Χωρίς σταυρό δεν  μπορεί να υπάρξει ανάσταση. Το Θείο Πάθος δείχνει και σε μας την ανάγκη να ακολουθήσουμε πρόθυμα το δικό μας δρόμο του μαρτυρίου, να ανεβούμε στο δικό

 μας σταυρό, που είναι η σταύρωση και ο θάνατος του παλαιού πτωτικού εαυτού μας, προκειμένου να έχουμε την μακάρια ελπίδα και της δικής μας αναστάσεως. Σύμφωνα με την προτροπή του ιερού υμνογράφου! «Μη ως Ιουδαίοι εορτάσωμεν, και γαρ το Πάσχα ημών, υπέρ ημών ετύθη Χριστός ο Θεός. Αλλ’ εκκαθάρωμεν εαυτούς, από παντός μολυσμού, και ειλικρινώς δεηθώμεν αυτώ, Ανάστα Κύριε, σώσον ημάς ως φιλάνθρωπος»!

         «ΔΕΥΤΕ ΙΔΩΜΕΝ ΤΗΝ ΖΩΗΝ ΗΜΩΝ ΕΝ ΤΑΦΩ ΚΕΙΜΕΝΗΝ» (Θεολογικό σχόλιο στο περιεχόμενο και τα νοήματα του Μεγάλου Σαββάτου)

       «Τω Αγίω και Μεγάλω Σαββάτω, την θεόσωμον ταφήν και την εις Άδου κάθοδον του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού εορτάζομεν, δι’ ών της φθοράς το ημέτερον γένος ανακληθέν προς αιωνίαν ζωήν μεταβέβηκε». Σύμφωνα με το ιερό συναξάρι αυτήν την άγια ημέρα τιμάμε και προσκυνάμε την ταφή του Κυρίου μας και την εις Άδου Κάθοδόν Του.

        Απόγευμα της Μεγάλης Παρασκευής. Η φρικτή ημέρα έβαινε προς το τέλος της. Το φυσικό σκοτάδι ερχόταν να διαδεχθεί το υπερφυσικό σκοτάδι της σταυρώσεως, που είχε καλύψει ολάκερη τη γη. Ο Κύριος είχε εκπνεύσει επί του σταυρού. Το άχραντο σώμα Του κρέμονταν άπνουν επί του ξύλου, ανάμεσα στους συσταυρωμένους ληστές, οι οποίοι σπάραζαν ακόμη από τους επιθανάτιους σπασμούς. Αλλά, όπως μας πληροφορεί ο ιερός Ευαγγελιστής, τα σώματα των εσταυρωμένων έπρεπε να ταφούν και μάλιστα βιαστικά, πριν πέσει το σκοτάδι και μπει η επόμενη ημέρα, σύμφωνα με τον ιουδαϊκό υπολογισμό του ημερονυκτίου. Έτσι  οι Ιουδαίοι «ίνα μη μείνη επί του σταυρού τα σώματα εν τω σαββάτω, επεί Παρασκευή ην΄ ην γαρ μεγάλη η ημέρα εκείνη του σαββάτου΄ ηρώτησαν τον Πιλάτον ίνα κατεαγώσιν αυτών τα σκέλη, και αρθώσιν» (Ιωάν.19,31). Την επόμενη ημέρα οι Ιουδαίοι εόρταζαν τα Πάσχα τους. Δε μπορούσαν τη λαμπρή αυτή μέρα να ατενίζουν στο λόφο Γολγοθά σταυρωμένα πτώματα κακούργων, το αποκρουστικό θέαμα θα τους χαλούσε την εορταστική διάθεση. Διατάχθηκαν λοιπόν οι στρατιώτες και με χονδρές σιδερένιες βέργες τσάκισαν τα κόκαλα των δύο συσταυρωμένων ληστών, για να επιταχύνουν το θάνατό τους, διότι ακόμη δεν είχαν εκπνεύσει. «Επί τον Ιησούν ελθόντες ως είδον αυτόν ήδη τεθνηκότα, ου κατέαξαν αυτού τα σκέλη, αλλ’ εις των στρατιωτών λόγχη αυτού την πλευράν ένυξε, και ευθέως εξήλθε αίμα και ύδωρ» (Ιωάν.19,33). Αυτό σημαίνει ότι ο θάνατος του Κυρίου υπήρξε πραγματικός, εις πείσμα όλων εκείνων των συκοφαντών, οι οποίοι συνεχίζοντες την θεομάχο έχθρα των αρχόντων του Ισραήλ, υποστήριζαν και υποστηρίζουν ότι δήθεν δεν πέθανε επί του σταυρού και κατά συνέπεια η ανάστασή Του ήταν ψεύτικη!

       Κοντά στο σταυρό του Κυρίου είχαν απομείνει μόνο η Θεοτόκος και οι ηρωικές γυναίκες μαθήτριές Του, οι οποίες συνέπασχαν με Αυτόν, έκλαιγαν και πενθούσαν το άδικο πάθος και το θάνατό Του. Αντίθετα οι ένδεκα μαθητές είχαν κρυφτεί για το φόβο των Ιουδαίων (Ιωάν.20,19).  Όμως ήταν αδύνατο σ’ αυτές να αναλάβουν το δύσκολο έργο της αποκαθηλώσεως και της ταφής του Χριστού. Το πιο ανυπέρβλητο εμπόδιο ήταν η αίτηση στον Πιλάτο, προκειμένου να τους δοθεί η απαιτούμενη άδεια της ταφής.

        Το έργο αυτό ανάλαβαν οι ευσεβείς άρχοντες Ιωσήφ και Νικόδημος. «Επεί ην Παρασκευή, ο εστι προσάββατον, ελθών Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας, ευσχήμων βουλευτής, ος και αυτός ην προσδεχόμενος την βασιλείαν του Θεού, τολμήσας εισήλθε προς Πιλάτον και ητήσατο το σώμα του Ιησού». Εκείνος «εδωρήσατο το σώμα τω Ιωσήφ. Και αγοράσας σινδόνα και καθελών αυτόν ενείλησε τη σινδόνη και κατέθηκεν αυτόν εν μνημείω, ο ην λελατομημένον εκ πέτρας, και

προσεκύλισε λίθον επί την θύραν του μνημείου» (Μάρκ.15,43-46). Αυτή ήταν και η τελευταία πράξη του Θείου Δράματος. Ο «αχώρητος παντί» χωρά και κρύπτεται στον τάφο. Αυτός που κατοικεί στα απέραντα ουράνια κείτεται στο υγρό μνημείο. Μυστήριο μέγα!

          Η ψυχή του Κυρίου, όπως αναφέραμε στο σχόλιό μας της Μεγάλης Παρασκευής, κατέβηκε στον Άδη, σύμφωνα με την  σαφέστατη διδασκαλία του αποστόλου Πέτρου: «θανατωθείς μεν σαρκί, ζωοποιηθείς δε πνεύματι΄ εν ω και τοις εν τη φυλακή πνεύμασι πορευθείς εκήρυξεν» (Α΄Πέτρ.3,18) και ομιλών για την Ανάσταση του Κυρίου «ου κατελείφθη η ψυχή αυτού εις άδου ουδέ η σαρξ αυτού είδε διαφθοράν» (Πραξ.2,31). Το ίδιο και ο απόστολος Παύλος έγραψε πως ο Χριστός «κατέβη πρώτον εις τα κατώτατα μέρη της γης» (Εφεσ.4,9), σύμφωνα με την αντίληψη της εποχής, ότι ο Άδης βρίσκεται στα έγκατα της γης. Εκεί ο Κύριος κατά την τριήμερο παραμονή Του συνέχισε και στον κόσμο των πνευμάτων το απολυτρωτικό Του έργο. Κήρυξε το ευαγγέλιο της σωτηρίας και στους απ’ αιώνος νεκρούς. Όπως στον κόσμο των ζωντανών έτσι και στον κόσμο των νεκρών υπήρξαν εκείνοι που πίστεψαν και εκείνοι που αρνήθηκαν το κήρυγμά Του. Κατά την λαμπροφόρο Ανάστασή Του ανέβασε μαζί Του και όσους πίστεψαν σ’ Αυτόν.

        Σύμφωνα με τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς η κάθοδος του Κυρίου στον Άδη υπήρξε επεισοδιακή. Σε πρωτοχριστιανικό κείμενο διαβάζουμε: Όταν ο Χριστός πλησίασε στις βαριές θύρες του Άδη ακούστηκε μια γοερή φωνή «άρατε πύλας λέγουσα. Ακούσας ο Άδης εκ δευτέρου την φωνήν απεκρίθη ως δήθεν μη γινώσκων και λέγει: Τις εστιν ούτος ο βασιλεύς της δόξης; Λέγουσιν οι άγγελοι του δεσπότου: Κύριος κραταιός και δυνατός, Κύριος δυνατός εν πολέμω. Και ευθέως άμα τω λόγω τούτω αι χαλκαί πύλαι συνετρίβησαν και οι σιδηροί μοχλοί συνεσθλάσθησαν, και οι δεδεμένοι πάντες νεκροί ελύθησαν των δεσμών, και ημείς μετ’ αυτών. Και εισήλθεν ο βασιλεύς της δόξης ώσπερ άνθρωπος, και πάντα τα σκοτεινά του Άδου εφωτίσθησαν» (Evang.Nicodimi, Pars II, cap.V (XXI)3).

       Οι εντυπωσιακές αυτές σκηνές ενέπνευσαν τα μέγιστα στην θαυμάσια εικονογραφία και ιδιαίτερα την μεγαλειώδη υμνολογία του Μ. Σαββάτου. Αυτή μαζί με την υμνολογία του Πάσχα αποτελεί το αποκορύφωμα της θρησκευτικής ποιήσεως. Ο θεολογικότατος κανόνας του Όρθρου του Μεγάλου Σαββάτου και ο περίφημος και δημοφιλής Επιτάφιος Θρήνος υμνούν το νεκρό Θεό και προαναγγέλλουν την θριαμβευτική Του ανάσταση. Ρίγη συγκινήσεως και πνευματικής τέρψεως γεμίζουν τις ψυχές των πιστών, οι οποίοι γεμίζουν ασφυκτικά τους ναούς για κλίνουν γόνυ μπροστά στον ανθοστόλιστο Επιτάφιο, να προσκυνήσουν τον Κτίστη του κόσμου, ο Οποιος «Ως ανείδεος νεκρός καταφαίνεται, ο την κτίσιν ωραΐσας του παντός». Να αποσμίξουν τους «δακρυρρόους θρήνους τους» με τα μύρα της ανοιξιάτικων ανθέων και τα γλυκά μέλη των ιερών υμνολογιών. Η θεσπέσια ακολουθία του Όρθρου του Μεγάλου Σαββάτου θεωρείται ως η εξόδιος ακολουθία του Κυρίου μας!      Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας παραλλήλισαν την ταφή του Κυρίου με την ανάπαυση του Θεού κατά την εβδόμη ημέρα της Δημιουργίας (Γεν.2,3). Ο «όλβιος τάφος» είναι η κλίνη της αναπαύσεως του Υιού του Θεού, ο Οποίος κατάπαυσε από το έργο της αναδημιουργίας του ανθρώπου και ολοκλήρου της δημιουργίας και την αγία αυτή ημέρα αναπαύεται. Το θαυμάσιο δοξαστικό των αίνων του Όρθρου του Μ. Σαββάτου τονίζει εμφαντικά αυτή την παρομοίωση: «… Τούτο εστι το ευλογημένον Σάββατον΄ αύτη εστίν η της καταπαύσεως ημέρα, εν η κατέπαυσεν από πάντων των έργων αυτού ο μονογενής Υιός του Θεού δια της κατά τον θάνατον οικονομίας τη σαρκί σαββατίσας…».

        «Σήμερα έγινε σωτηρία γι’ αυτούς που κατοικούν πάνω στη γη, και για τους απ’ αιώνος δέσμιους κάτω από τη γη, τονίζει πανηγυρικά ο άγιος Επιφάνιος Κύπρου… Οι βαριές πύλες του Άδη άνοιξαν διάπλατα. Εσείς οι απ’ αιώνος κεκοιμημένοι σκιρτήστε από χαρά. Εσείς οι καθήμενοι στο σκοτάδι και στη σκιά του θανάτου υποδεχτείτε το μέγα Φως. Ο Δεσπότης είναι μαζί με τους δούλους, ο Θεός είναι μαζί με τους νεκρούς, η ζωή ανταμώθηκε με τους θνητούς, ο ανεύθυνος κοινωνεί με τους υπεύθυνους, το ανέσπερο φως βρέθηκε μέσα στο σκοτάδι, με τους αιχμαλώτους ο ελευθερωτής, μετά των κατωτάτων ο υπεράνω των ουρανών…»  

        Ενώ η πανάγια Σάρκα του Κυρίου μας αναπαυόταν στη γη, η ψυχή Του συνέχιζε το απολυτρωτικό έργο στον Άδη. Εκεί δόθηκε η πιο αποφασιστική «μάχη» όλων των εποχών. Αναμετρήθηκε η ζωή με το θάνατο, ο παράδεισος με το Άδη, ο Χριστός με το διάβολο. Από την τιτάνια αυτή πάλη νικήθηκε κατά κράτος ο διάβολος, καταπατήθηκε, κουρελιάστηκε και καταργήθηκε ο θάνατος και άνοιξε διάπλατα ο παράδεισος για τους πιστούς του Χριστού. Αυτό το μεγάλο θρίαμβο αποτυπώνει θαυμάσια στα υπέροχα τροπάρια της ημέρας: «Σήμερον ο άδης στένων βοά΄ Κετελήθη μου το κράτος΄ ο ποιμήν εσταυρώθη και τον Αδάμ ανέστησεν΄ ων περ εβασίλευον εστέρημαι, και ους κατέπιον ισχύσας, πάντας εξήμεσα΄ εκένωσε τους τάφους ο σταυρωθείς΄ ουκ ισχύει του θανάτου το κράτος…». «Σήμερον ο Άδης στένων βοά΄ … ελθών (ο Χριστός) το κράτος μου έλυσε, πύλας χαλκάς συνέτριψε, ψυχάς ας κατείχον το πριν, Θεός ων ανέστησε…», «…εδεξάμην θνητόν, ώσπερ ένα των θανόντων, τούτον δε κατέχειν, όλως ουκ ισχύω, αλλ’ απολώ μετά τούτου, ων εβασίλευον, εγώ είχον τους νεκρούς απ’ αιώνος, αλλά ούτος ιδού πάντας εγείρει…»!    

        Οι ορθόδοξοι πιστοί με θλίψη στην ψυχή, με βουρκωμένα μάτια και συναισθηματική φόρτιση πλησιάζουμε στον ιερό Επιτάφιο να προσκυνήσουμε το νεκρό Κύριο και να του εναποθέσουμε λίγα ανοιξιάτικα λουλούδια, ψάλλοντες «Τω Πάθει Σου Χριστέ ελευθερώθημεν, και τη αναστάσει Σου, εκ φθοράς ελυτρώθημεν»! Περισσότερο θέλουμε να Του εναποθέσουμε την καρδιά μας και την ελπίδα μας, διότι Αυτός είναι ο υπέρτατος και μοναδικός Λυτρωτής μας, και κανένας άλλος! Η βεβαιότητα της λαμπροφόρου Αναστάσεώς Του μας γεμίζει αισιοδοξία και ουράνια χαρά. Διότι η δική Του Ανάσταση είναι η απαρχή και της δικής μας αναστάσεως. «Νυνί δε Χριστός εγήγερται εκ νεκρών, απαρχή των κεκοιμημένων εγένετο… έσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος» (Α΄Κορ.15,20,26). Αυτή είναι η πιο χαρμόσυνη αγγελία της ανθρώπινης ιστορίας, η πιο ελπιδοφόρα πίστη σε όλους τους κόσμους. Αυτή η μακάρια πίστη διώχνει μακριά μας κάθε κατήφεια. Δε μας φοβίζει πια τίποτε, διότι ό,τι και να μας συμβεί ο τελικός μας θρίαμβος είναι προδιαγεγραμμένος και η ανάστασή μας είναι προαποφασισμένη από τον Νικητή του θανάτου, τον Αναστάντα Κύριό μας Ιησού Χριστό!

Αναρτήθηκε από Κατάνυξις Ιστολόγιο στις 4/19/2014 01:14:00 π.μ.

† Επίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης, Το έγκλημα

† Επίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης, Το έγκλημα

 Τὸ ἔγκλημα

«Ὤ τῆς παραφροσύνης καὶ τῆς χριστοκτονίας τῆς τῶν προφητοκτόνων!» (Γ΄ στ. ἐγκ.)

Ἔγκλημα, φόνος ἀνθρώπου! Ἄλλοτε ὁ φόνος ἦταν κάτι σπάνιο. Τώρα, ἀλλοίμονο, δὲν περνάει μέρα χωρὶς ἕνα ἢ περισσότερα ἐγκλήματα. Καὶ γίνονται τόσο «τέλεια», ὥστε δὲν ἀφήνουν ἴχνη· οἱ δράστες μένουν ἄγνωστοι.

Ὁ πλανήτης μας, ἀφ᾿ ὅτου ὁ Κάιν σκότωσε τὸν Ἄβελ, μιάνθηκε μὲ αἷμα ἀδελφικό. Καὶ τὸ παράδειγμά του δυστυχῶς μιμήθηκαν πολλοί. Ἂν μαζευόταν ὅλο τὸ αἷμα τῶν ἀδικοσκοτωμένων,«ἀπὸ τοῦ αἵματος Ἄβελ τοῦ δικαίου ἕως  τοῦ αἵματος Ζαχαρίου υἱοῦ Βαραχίου» (Ματθ. 23,35) καὶ τῶν θυμάτων τῶν ἡμερῶν μας, θὰ σχηματιζόταν μία θλιβερὴ λίμνη μὲ τὴν ἐπιγραφὴ «Λίμνη Ἄβελ».

Ὅταν γίνεται κάποιο ἔγκλημα, τὸ πρῶτο ποὺ ρωτοῦν ὅλοι εἶνε· Ποιός εἶνε ὁ δράστης; Ἡ Δικαιοσύνη προσπαθεῖ νὰ τὸν ἀνακαλύψῃ, καὶ αἴσθημα ἀνακουφίσεως δημιουργεῖται ὅταν ὁ ἔνοχος συλλαμβάνεται καὶ τιμωρεῖται.

* * *

Ἀναρίθμητα τὰ ἐγκλήματα. Ἀλλ᾿ ὑπάρχει ἕνα ἔγκλημα ποὺ ἀποτελεῖ τὸ ἀποκορύφωμα τῆς ἀνθρωπίνης κακίας· μπροστά του τὰ ἄλλα ὠχριοῦν. Εἶνε ὄχι ἁπλῶς ἔγκλημα, ἀλλὰ τὸ ἔγκλημα.

Ποιό εἶνε αὐτό; Εἶνε ὁ φόνος ἐκείνου, ποὺ μπόρεσε, μόνο αὐτός, νὰ σταθῇ ἐμπρὸς στὴν ἀνθρωπότητα καὶ νὰ πῇ «Τίς ἐξ ὑμῶν ἐλέγχειμε περὶ ἁμαρτίας;» (Ἰω. 8,46). Ὁ Ἄνθρωπος αὐτός, ποὺ ἀξίζει νὰ γράφεται μὲ ἄλφα κεφαλαῖο, εἶνε ὁ Χριστός. Κ᾽ ἐπειδὴ ὅπως λέει ὁ Παῦλος «ἐν αὐτῷ κατοικεῖ πᾶν τὸ πλήρωμα τῆς θεότητος σωματικῶς» (Κολ. 2,9), γι᾽ αὐτὸ ὁ φόνος του δὲν εἶνε ἁπλῶς μία ἀνθρωποκτονία· εἶνε, ὅπως λέει ἡ ὑμνολογία τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, χριστοκτονία καὶ θεοκτονία. Θεοκτονία, ὄχι γιατὶ εἶνε δυνατὸν νὰ φονευθῇ ὁ Θεός – ἄπαγε τῆς βλασφημίας· τὸ θεῖον εἶνε ἀπαθὲς καὶ ἀπρόσβλητο ἀπὸ πληγὲς καὶ θάνατο. Θεοκτονία, γιατὶ στὸ ἔγκλημα αὐτὸ διαφαίνεται ἡ ἀπύθμενη κακία τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ θέλει νὰ ἐξοντώσῃ εἰ δυνατὸν καὶ τὸ Θεό! Ἕνας ὕμνος λέει· «Βροτοκτόνον ἀλλ᾿ οὐ θεοκτόνον ἔφυ τὸ πταῖσμα τοῦ Ἀδάμ· εἰ γὰρ καὶ πέπονθέ σου τῆς σαρκὸς ἡ χοϊκὴ οὐσία, ἀλλ᾿ ἡ θεότης ἀπαθὴς διέμεινε…»(3ο τροπ. στ΄ ᾠδ. καν. Μ. Σαββ.).

Ἡ σφαγὴ τοῦ Ἀθῴου χριστοκτονία καὶ θεοκτονία. Καὶ ποιοί οἱ ἔνοχοι; Οἱ Ἰουδαῖοι. Ἕνας ἄλλος ὕμνος λέει· «Τῶν θεοκτόνων ὁ ἑσμός, Ἰουδαίων ἔθνος τὸ ἄνομον, πρὸς Πιλᾶτον ἐμμανῶς ἀνακράζων ἔλεγε· Σταύρωσον Χριστὸν τὸν ἀνεύθυνον· Βαραββᾶν δὲ μᾶλλον οὗτοι ᾐτήσαντο…» (3ο τροπ. Μακαρ., βράδυ Μ. Πέμ πτ.). Ἀλλὰ καὶ στὴν γ΄ στάσι τῶν ἐγκωμίων τοῦ ἐπιταφίου θρήνου ὁ ποιητὴς ἀναφωνεῖ˙ «Ὤ τῆς παραφροσύνης καὶ τῆς χριστοκτονίας τῆς τῶν προφητοκτόνων!».

* * *

Οἱ Ἰουδαῖοι λοιπόν, οἱ σύγχρονοι τοῦ Χριστοῦ, εἶνε οἱ δράσται τοῦ ἐγκλήματος τῆς σφαγῆς τοῦ Δικαίου. Ἀλλ᾿ ἂς ἐπιτραπῇ ἐδῶ μία τολμηρὴ ὑπόθεσις. Ἂν ὁ Χριστὸς δὲν γεννιόταν στὴν Παλαιστίνη, ἀλλὰ γεννιόταν δίδασκε καὶ δροῦσε σὲ κάποια ἄλλη χώρα, π.χ. στὴν Ἑλλάδα, ἡ συμπεριφορὰ τῶν ἀνθρώπων τῆς χώρας αὐτῆς θὰ διέφερε ἀπὸ τὴ συμπεριφορὰ τῶν Ἰουδαίων; Ἂν λάβουμε ὑπ᾿ ὄψιν ὅτι στὶς ἄλλες χῶρες με τὰ τὴν ἀνάστασι καὶ ἀνάληψι τοῦ Χριστοῦ πῆγαν μαθηταὶ καὶ ἀπόστολοί του καὶ κήρυξαν ὅ,τι κήρυξε Ἐκεῖνος κι ὅτι αὐτοὶ διώχθηκαν βασανίστηκαν καὶ θανατώθηκαν ἀπὸ τοὺς ἐντοπίους, τότε ἔχουμε τὴν ἀπάντησι· ἡ συμπεριφορὰ τῶν ἀνθρώπων ἄλλων χωρῶν δὲν θὰ διέφερε ἀπὸ τὴ συμπεριφορὰ τῶν Ἰουδαίων. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς δὲν εἶπε πὼς ὅ,τι κάνει κανεὶς στοὺς μαθητάς του, στοὺς ἀδελφούς του, εἶνε σὰν νὰ τὸ κάνῃ σ᾽ αὐτὸν τὸν ἴδιο; «Ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε» (Ματθ.25,40). Οἱ ἄνθρωποι ποὺ βασάνισαν καὶ θανάτωσαν τοὺς μαθητὰς τοῦ Χριστοῦ, χωρὶς ἀμφιβολία καὶ τὸν ἴδιο τὸν Χριστὸ θὰ βασάνιζαν καὶ θὰ θανάτωναν, ἂν ἐρχόταν στὴ χώρα τους. Στὰ Ἰεροσόλυμα σταυρώθηκε ὁ Κύριος· ἀλλὰ καὶ στὴν Πάτρα, πόλι τῆς πατρίδος μας, σταυρώθηκε ὁ ἀπόστολός του, ὁ Πρωτόκλητος Ἀνδρέας. Γολγοθᾶς ἐκεῖ, Γολγοθᾶς καὶ ἐδῶ!

Τὸ λέμε αὐτό, διότι συνήθως ὑπάρχει μεγάλη καταφορὰ τῶν χριστιανῶν κατὰ τῶν Ἰουδαίων μόνο γιὰ τὸ μεγάλο ἔγκλημα. Μὴ παρεξηγηθοῦμε. Δὲν ἀμνηστεύουμε τὴν ἐνοχὴ τῶν Ἰουδαίων, οὔτε συμφωνοῦμε μὲ τοὺς θεολογοῦντας τῆς Δύσεως πού, ἐνοχλούμενοι ἀπὸ τοὺς βαρεῖς, ὅπως λένε, χαρακτηρισμοὺς τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας ποιήσεως στοὺς ὕμνους τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος, ζητοῦν νὰ «ἐκκαθαρίσουν» τὰ λειτουργικὰ βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας ἀπὸ τέτοιους χαρακτηρισμούς, ἀπὸ ἐκφράσεις κατὰ τῶν σταυρωτῶν Ἰουδαίων. Ἡ ἐνοχὴ τοῦ Ἰουδαϊκοῦ λαοῦ γιὰ τὴν χριστοκτονία θὰ μένῃ· θὰ μένῃ μέχρι τὴν ἁγία ἐκείνη ἡμέρα ποὺ ὁ Ἰουδαϊκὸς λαός, ὅπως πιστεύουμε, θὰ μετανοήσῃ, θὰ κλίνῃ γόνυ πρὸ τοῦ Ἐσταυρωμένου, καὶ ἐκεῖνος, ὅπως συγχώρησε τοὺς τότε σταυρωτάς του καὶ ἀνέδειξε ἀπὸ αὐτοὺς ἁγίους καὶ μάρτυρας, πολὺ περισσότερο θὰ συγχωρήσῃ τοὺς ἀπογόνους ἐκείνων.

Ἱστορικὴ ἡ ἐνοχὴ τῶν Ἰουδαίων. Ἀλλὰ δὲν εἶνε ὀρθὸ νὰ περιορισθοῦμε καὶ νὰ τονίζουμε τὴν ἐνοχὴ μόνο τῶν Ἰουδαίων γιὰ τὴν σταύρωσι τοῦ Χριστοῦ. Ὄχι! Ἡ ἐνοχὴ ἐπεκτείνεται καὶ συμπεριλαμβάνει ἀναρίθμητο πλῆθος. Αὐτὸ θὰ τὸ καταλάβουμε, ἂν λάβουμε ὑπ᾿ ὄψιν, ὅτι τὸ ἔγκλημα τοῦ Γολγοθᾶ δὲν εἶνε ἁπλῶς ἕνας φόνος, μιὰ ἀνθρωποκτονία· περικλείει μυστήριο.

Ὁ Χριστός, λόγῳ τῆς ὑποστατικῆς ἑνώσεως τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως μὲ τὴν θεία, μποροῦσε ν᾿ ἀποφύγῃ τὸ θάνατο καὶ νὰ διασωθῇ ἀπὸ ὅλες τὶς παγίδες τῶν ἐχθρῶν του. Κανείς δὲν θὰ μποροῦσε ν᾽ ἀγγίξῃ τὸ θεανδρικό του πρόσωπο. Ὁ Χριστὸς ὄχι ἀκουσίως ἀλλὰ ἑκουσίωςβάδισε πρὸς τὸν φρικτὸ θάνατο. Οὔτε ὁ Ἰούδας οὔτε οἱ γραμματεῖς καὶ φαρισαῖοι οὔτε οἱ ἱερεῖς καὶ ἀρχιερεῖς οὔτε ὁ Πιλᾶτος οὔτε κανεὶς ἄλλος μποροῦσε νὰ κάνῃ κάτι ἐναντίον του, ἐὰν δὲν ἦταν «δεδομένον ἄνωθεν» (Ἰω. 19,11).

Ἦταν θέλημα τοῦ οὐρανίου Πατρὸς νὰ προσφέρῃ ὁ Υἱὸς θυσία τὸν ἑαυτό του «ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας» (θ. Λειτ. Μ. Βασ. καθαγ.). Ἔπρεπε νὰ ὑποστῇ τὰ πάθη τοῦ σταυροῦ, νὰ θυσιασθῇ, νὰ χύσῃ τὸ ἁγνὸ καὶ τίμιο αἷμα του, γιὰ νὰ λυτρωθῇ μὲ αὐτὸ τὸ ἀνθρώπινο γένος ἀπὸ τὴν τυραννίδα τοῦ διαβόλου. «Οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ᾿ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον» (Ἰω. 3,16).

Ἂν ὁ ἄνθρωπος δὲν ἁμάρτανε, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ δὲν θὰ ἐμφανιζόταν ὡς ἄνθρωπος ἐπάνω στὴ γῆ καὶ δὲν θὰ σταυρωνόταν. Ἦταν τόσο βαθειὰ ἡ πτῶσις τοῦ ἀνθρώπου, τόσο μεγάλο τὸ τραῦμα ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, ὥστε πρὸς θεραπείαν καὶ ἀνάπλασιν τοῦ ἀνθρώπου, χρειάστηκε τὸ αἷμα τοῦ Θεανθρώπου. Πρόκειται γιὰ τὸ μεγαλύτερο γεγονὸς στὴν ἱστορία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Χωρὶς τὸ αἷμα τοῦ Θεανθρώπου καμμία ἄφεσις ἁμαρτιῶν, καμμία λύτρωσις. Ἔτσι ὥρισε ὁ Θεός, μὲ τὸ αἷμα αὐτὸ νὰ σωθοῦμε.

Τὸ συμπέρασμα εἶνε, ὅτι οἱ ἁμαρτίες ὅλων μας, ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ μέχρι τὸν τελευταῖο ποὺ θὰ ζήσῃ πάνω στὴ γῆ, εἶνε ἐκεῖνες ποὺ ἀνέβασαν τὸ Χριστὸ στὸ σταυρό. Στὸ σταυρὸ ἐξοφλοῦνται ὅλες οἱ ἁμαρτίες. Ἄρα κάθε ἄνθρωπος σχετίζεται μὲ τὸ δρᾶμα τοῦ Γολγοθᾶ καὶ μπορεῖ, μὲ καρδιὰ συντετριμμένη ἀτενίζοντας τὸν Ἐσταυρωμένο, νὰ πῇ· «Κύριε, ἐγὼ ὑπῆρξα ὁ ἔνοχος τῆς σταυρώσεώς σου. Σὺ εἶσαι “ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου» (Ἰω. 1,29). Σὺ στὸ σταυρὸ σήκωσες καὶ τὸ βάρος τῶν δικῶν μου ἁμαρτιῶν!”. Αὐτὸ διεκήρυξε ὁ προφήτης Ἠσαΐαςστὴν περίφημη προφητείᾳ του· «Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει καὶ περὶ ἡμῶν ὀδυνᾶται… Αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν καὶ μεμελάκισται διὰ τὰς ἀνομίας ἡμῶν» (Ἠσ. 53,4-5).

Ἀγαπητοί μου! Ὁ κόσμος γιὰ τὴν σταύρωσι τοῦ Χριστοῦ καταφέρεται μόνο ἐναντίον τῶν ἐνόχων τῆς ἱστορικῆς ἐκείνης περιόδου. Ἀλλὰ γιὰ τὸν πιστὸ ἔνοχος εἶνε καὶ κάθε ἄνθρωπος. Ἔνοχος κ᾽ ἐγώ, ἀδελφέ μου, ἔνοχος κ᾽ ἐσύ. Ὤ ἐὰν τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο μᾶς φώτιζε νὰ καταλάβουμε τὴν θεμελιώδη αὐτὴ ἀλήθεια! Τότε, βλέποντας κ᾽ ἐμεῖς τὸν Ἐσταυρωμένο, θὰ αἰσθανόμασταν τὸν ἅγιο ἐκεῖνο σεισμὸ ποὺ αἰσθάνθηκαν οἱ σταυρωταὶ ὅταν τοὺς μίλησε ὁ ἀπόστολος Πέτρος καὶ τοὺς κατήγγειλε ὡς σφαγεῖς τοῦ Δικαίου (βλ. Πράξ. 2,22 κ.ἑ.).

Ὁ Κύριος θυσιάστηκε ἀντὶ ἡμῶν καὶ ὑπὲρ ἡμῶν. Ἔτσι λένε οἱ διδάσκαλοι καὶ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος προσευχόταν στὸν Ἐσταυρωμένο λέγοντας· «Τί ἔκανες, ὦ Ἰησοῦ μου γλυκύτατε, γιὰ νὰ ὑποφέρῃς τέτοια καταδίκη;… Ἐγὼ εἶμαι ἡ αἰτία τῶν πόνων σου, ὁ ὑπεύθυνος τῆς σφαγῆς σου… Ἁμαρτάνει ὁ παραβάτης, καὶ κολάζεται ὁ δίκαιος… Ἐγὼ ἔκανα τὸ πονηρό, καὶ σὺ καταδικάστηκες… Ἐμπρὸς στὸ σταυρό σου λάμπουν δυὸ ἀλήθειες· ἡ μία ὅτι εἶμαι ἔνοχος, ἡ ἄλλη ὅτι εἶσαι εὔσπλαχνος… Τί λοιπὸν θὰ σοῦ ἀνταποδώσωγιὰ τὴν ἄπειρη εὐεργεσία σου;… Μένω ἐκστατικὸς ἐμπρὸς στὸ μέγεθος τῆς ἀγάπης σου. Σὲ ὁλόκληρη τὴν κτίσι δὲν ὑπάρχει ἀντίβαρο τῆς θυσίας σου» (βλ. καὶ τὸ βιβλίο μας «Πρὸς τὸν Γολγοθᾶν», Ἀθῆναι 19894, σσ. 283-284).

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος 

Κυριακή Σύντομον Κήρυγμα. Ἄρθρο γιὰ τὴ Μ. Παρασκευὴ σὲ καθαρεύουσα γλῶσσα ἀπὸ τὸ περιοδικὸ «Σταυρός». Πρώτη δημοσίευσις τὸ 1976, μεταγλώττισις καὶ σύντμησις 13-3-2014.

Αναρτήθηκε από Κατάνυξις Ιστολόγιο στις 4/18/2014 05:57:00 μ.μ.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΚΟΝΤΖΟΣ, ΕΠΙ ΣΤΑΥΡΟΥ ΑΝΥΨΩΘΗ ΚΑΙ ΘΡΗΝΕΙ ΠΑΣΑ Η ΚΤΙΣΙΣ Ο ΘΡΗΝΟΣ.

ΛΑΜΠΡΟΣ ΣΚΟΝΤΖΟΣ, ΕΠΙ ΣΤΑΥΡΟΥ ΑΝΥΨΩΘΗ ΚΑΙ ΘΡΗΝΕΙ ΠΑΣΑ Η ΚΤΙΣΙΣ

ΕΠΙ ΣΤΑΥΡΟΥ ΑΝΥΨΩΘΗ ΚΑΙ ΘΡΗΝΕΙ ΠΑΣΑ Η ΚΤΙΣΙΣ

                                                 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - Καθηγητού

       Δύο είναι τα τραγικότερα γεγονότα στην ανθρώπινη ιστορία. Το ένα είναι η πτώση των πρωτοπλάστων και η εκδίωξή τους από τον Κήπο της Τρυφής και το δεύτερο και φοβερότερο η θεοκτονία από μέρους του ανθρώπου, ως φρικτό αποτέλεσμα και έσχατη κατάντια εξαιτίας της απολύτου πωρώσεώς του από την αμαρτία και τη φθορά. Η καταδίκη και ο σταυρικός θάνατος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, του σαρκωμένου Θεού μας, όχι μόνο αποτελεί την εχθίστη κακουργηματική πράξη όλων των εποχών, αλλά δικαιολογεί απόλυτα την αναγκαιότητα της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους δια του απολυτρωτικού έργου του Σωτήρος μας.

      Ο πρώτος ο οποίος εναντιώθηκε στο Θεό, αμφισβήτησε την απολυτότητά Του και θέλησε να σφετεριστεί το θρόνο της μεγαλοσύνης Του, ήταν ο Εωσφόρος. Ο πτωτικός άνθρωπος, υποχείριο πια του διαβόλου, σκοτισμένος από τον οίστρο της αμαρτίας και απόλυτα φθαρμένος από την αυθεντική του φύση, θεώρησε φυσικό να εναντιωθεί στο Θεό, όπως έκαμε ο δόλιος υποβολέας του, και ακόμη χειρότερα, να επιχειρήσει να Τον σκοτώσει! Η σύγχρονη νιτσεϊκή «θανάτωση του Θεού», πέρα από παρανοϊκό ιδεολόγημα, είναι η έκφραση της προαιώνιας σατανοκίνητης  βούλησης του πτωτικού ανθρώπου να θανατώσει το Θεό!

      Η μεγάλη ευκαιρία του δόθηκε, προκειμένου να πραγματοποιήσει αυτή τη φρικτή του εσώψυχη επιθυμία, στο πρόσωπο του σαρκωμένου Υιού και Λόγου του Θεού. Ενώ Εκείνος καταδέχτηκε να γίνει άνθρωπος, για να πραγματοποιήσει τη σωτηρία του κόσμου, ως ο υπέρτατος ευεργέτης του ανθρωπίνου γένους, αυτός εμμένοντας σε μια απίστευτη αγνωμοσύνη, δε δέχτηκε τη χάρη της απολυτρώσεώς του και σκέφτηκε να Τον σκοτώσει! Άλλωστε ο Κύριος καθ’ όλη τη διάρκεια της επί γης παρουσίας Του, αντιμετώπιζε μια αδιάκοπη καταδίωξη για εξόντωση! Η αποκορύφωση έγινε κάτω από το Πραιτόριο, όπου άρχοντες και λαός φώναζαν με όλη τη δύναμη της ψυχής τους «σταύρωσον, σταύρωσον» (Ιωάν.19,6), απαιτώντας τη θανάτωσή Του από τον εκπρόσωπο της πιο διεφθαρμένης εγκόσμιας εξουσίας! Τελικά κατόρθωσαν να πραγματοποιήσουν την κακουργηματική τους διάθεση. Ο Κύριος της δόξης, εν μέσω απερίγραπτων εξευτελισμών, οδηγήθηκε στο φρικτό Γολγοθά και καρφώθηκε στο ξύλο του σταυρού! Αυτή ήταν η πανάθλια εικόνα της ανθρωπότητας, που ήρθε να σώσει ο Χριστός, απόλυτα διεφθαρμένη και εξαθλιωμένη! Για χάρη της δέχτηκε εκούσια το επονείδιστο πάθος του σταυρικού θανάτου. Δέχτηκε ο Ίδιος να φορτωθεί ολόκληρη την ανθρώπινη ενοχή και να τη διαγράψει επάνω στο σταυρό. Έγινε, κατά τον απόστολο Παύλο, ο ίδιος «κατάρα» για να εκμηδενίσει την ανθρώπινη κατάρα, την οποία γέννησε η αμαρτία (Γαλ.3,13).

        Οι θεόπνευστοι ιεροί ευαγγελιστές μας διέσωσαν αρκετές λεπτομέρειες από το Θείο Πάθος, με σκοπό να αποτελούν αυτές ακένωτη πηγή ζωντανής διδαχής για τους πιστούς όλων των εποχών. Δεν είναι τυχαίο πως τα ιερά Ευαγγέλια έχουν αφιερωμένο το μεγαλύτερο μέρος των κειμένων τους στις τελευταίες ημέρες της ζωής και δράσεως του Κυρίου, διότι αυτές αποτελούν την κορύφωση της διαδικασίας της απολυτρώσεως του κόσμου.

        Ανάμεσα σε αυτές τις λεπτομέρειες είναι και η εξιστόρηση των θαυμαστών υπερφυσικών φαινομένων που συνέβηκαν εκείνη τη Μεγάλη Παρασκευή, όταν συντελούνταν η θεοκτονία και ο απόλυτα απαθής Υιός και Λόγος του Θεού έπασχε και πέθαινε ως κακούργος επάνω στο σταυρό. Με τρόπο σαφή οι ιεροί ευαγγελιστές αναφέρουν τη συγκλονιστική διατάραξη της φυσικής ισορροπίας. Αντίθετα με την έμψυχη και έλλογη ανθρωπότητα η άψυχη και άλογη κτίση φάνηκε περισσότερο συνετή από αυτή. Ατενίζοντας με φρίκη την ανήκουστη θανάτωση του Δημιουργού

της, από το κορυφαίο κτίσμα Του, τον άνθρωπο, συγκλονίστηκε συθέμελα. Οι ιεροί συγγραφείς αναφέρουν πως «Από δε έκτης ώρας σκότος εγένετο επί πάσαν την γην έως ώρας ενάτης… και ιδού το καταπέτασμα του ναού εσχίσθη εις δύο από άνωθεν έως κάτω, και η γη εσείσθη και αι πέτραι εσχίσθησαν» (Ματθ.27,45-53. Μαρκ.15,33. Λουκ.23,44).

      Το μέγεθος της ανθρώπινης κακουργίας ήταν τέτοιο ώστε και αυτή η άψυχη κτίση συνταράχτηκε, μη αντέχοντας να βλέπει το άδικο πάθος του Δημιουργού της. Η λειτουργία των αιώνιων φυσικών νόμων διαταράχτηκε σοβαρά μπροστά στη θέα της θεοκτονίας. Μόνο οι σκληρές καρδιές των αγνωμόνων σταυρωτών έμειναν απαθείς και αλύγιστες μπροστά στον Εσταυρωμένο Θεό. Και όχι μόνο, αλλά, «εβλασφήμουν αυτόν κινούντες τας κεφαλάς αυτών και λέγοντες΄ ουά, ο καταλύων τον ναόν και εν τρισίν ημέραις οικοδομών, σώσον σεαυτόν και κατάβα από του σταυρού. Ομοίως και οι αρχιερείς  εμπαίζοντες προς αλλήλους μετά των γραμματέων έλεγον΄ άλλους έσωσεν, εαυτόν ου δύναται σώσαι. Ο Χριστός ο βασιλεύς του Ισραήλ καταβάτω νυν από του σταυρού, ίνα ίδωμεν και πιστεύσωμεν. Και οι συνεσταυρωμένοι αυτώ ωνείδιζον αυτόν» (Μαρκ.15,29-32).

      Ο ιερός υμνογράφος της Μεγάλης Παρασκευής απέδωσε θαυμάσια τον συγκλονισμό της κτίσεως μπροστά στο θείο δράμα: «Πάσα η κτίσις ηλλοιούτο φόβω θεωρούσα σε εν σταυρώ κρεμάμενον, Χριστέ΄ ο ήλιος εσκοτίζεται και γης τα θεμέλια συνεταράττετο΄ τα πάντα συνέπασχον τω τα πάντα κτίσαντι» (τροπάριο των αποστίχων των Αγίων Παθών).  Το ίδιο και ο υμνογράφος του Μ. Σαββάτου:  «Ο συνέχων τα πάντα επί σταυρού ανυψώθη, και θρηνεί πάσα η κτίσις τούτον βλέπουσα κρεμάμενον γυμνόν επί του ξύλου΄ ο ήλιος τας ακτίνας απέκρυψε, και το φέγγος οι αστέρες απεβάλοντο΄ η γη δε συν πολλώ τω φόβω συνεκλονείτο, η θάλασσα έφυγε, και αι πέτραι διερρήγνυντο…».  

        Το πρώτο υπερφυσικό φαινόμενο ήταν το ανεξήγητο σκότος, που επικράτησε σε όλη τη γη, όντας μεσημέρι (ώρα έκτη), χωρίς να συντρέχουν προϋποθέσεις έκλειψης ηλίου, διότι ήταν πανσέληνος, ο ήλιος ξαφνικά σκοτείνιασε. Λένε οι Πατέρες της Εκκλησίας μας πως ο φωστήρας της ημέρας δεν άντεξε να φωτίζει τις θείες οδύνες και γι’ αυτό έριξε το θάμβος του για να σκεπάσει το φρικτό γεγονός. Το δεύτερο ήταν το σχίσιμο του καταπετάσματος του ναού της Ιερουσαλήμ, όπου φάνηκε σε όλους ο ιερός και φοβερός τόπος Άγια των Αγίων, το οποίο δήλωνε σαφέστατα τη λήξη της αποστολής της μωσαϊκής θρησκείας και ιδιαίτερα των αιματηρών θυσιών, διότι η Μεγάλη Θυσία του Μεσσία είναι πια η μόνη αποτελεσματική θυσία, ως αιωνίου αρχιερέως  «κατά την τάξιν Μελχισεδέκ» (Εβρ.7,17). Το τρίτο συγκλονιστικό γεγονός ήταν ο μεγάλος παγκόσμιος σεισμός, ο οποίος συντάραξε τον πλανήτη. Η γη, η οποία είχε γίνει υποπόδιο του σαρκωμένου Θεού και είχε καθαγιαστεί, διότι  δεν άντεξε τη θεοκτονία. Συγκλονίστηκε και ταράχτηκε διότι επάνω της συντελούνταν το φρικτότερο γεγονός της ιστορίας. Το τέταρτο ήταν το σχίσιμο των βράχων. Οι αιώνιοι και απαρασάλευτοι γρανίτες της αγίας γης κομματιάστηκαν και σχίστηκαν ως «σκεύη κεραμέως», παραμένοντας εσαεί μάρτυρες της θεοκτονίας. Το τελευταίο και φοβερότερο υπερφυσικό φαινόμενο ήταν το άνοιγμα των μνημείων και η ανάσταση αγίων ανδρών της παλαιάς εποχής. Μια τρανταχτή απόδειξη ότι ο Χριστός υπήρξε «πρωτότοκος των νεκρών» και «απαρχή (της αναστάσεως) των κεκοιμημένων» (Α΄Κορ.15,20).  

        Ο αείμνηστος καθηγητής Π. Τρεμπέλας έγραψε για την υπερφυσική αυτή αναστάτωση του φυσικού κόσμου: «η φύσις οιονεί εφοβήθη εκ της εγκληματικότητος των ανθρώπων και εξεδήλωνε κατά τρόπον αυτής την συμπάθειάν της δια τον θάνατον του Χριστού» (Π. Τρεμπέλα, Υπόμνημα εις το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, Αθήναι 1951, σελ.513).  

      Οι σταυρωτές έμειναν τραγικά απαθείς μπροστά στα θαυμαστά αυτά φαινόμενα. «Οι καρδιές των ήσαν πιο σκληρές από τους βράχους. Αυτοί οι νεκροί που φαινόταν ζωντανοί, δεν αναστήθηκαν με την υπέρτατη κραυγή» του Χριστού, έγραψε ο G. Papini. Μόνο ο Ρωμαίος επί κεφαλής των δημίων εκατόνταρχος συναισθάνθηκε το μεγάλο έγκλημα και βλέποντας «το γενόμενον εδόξασε τον Θεόν λέγων, όντως ο άνθρωπος ούτος δίκαιος ήν» (Λουκ.23,47). Ο εκατόνταρχος είναι ο πρώτος ειδωλολάτρης, ο οποίος πίστεψε στο Χριστό! Αντίθετα οι παραβρισκόμενοι Ιουδαίοι, οι οποίοι παραβρίσκονταν από περιέργεια στον τόπο της σταυρώσεως, χτυπούσαν υποκριτικά «εαυτών τα στήθη» (Λουκ.23,47), χωρίς καμιά μεταμέλεια, εμφορούμενοι από πρόσκαιρη συναισθηματική φόρτιση και δεισιδαίμονα φόβο!

       Η παράδοση της Εκκλησίας μας διέσωσε στο ιερό συναξάρι του αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, τη διήγηση, πως ο επιφανής αυτός αθηναίος άνδρας την ημέρα της σταυρώσεως του Κυρίου βρισκόταν στην Αίγυπτο, είδε τα υπερφυσικά φαινόμενα και αναφώνησε: «ή θεός πάσχει, ή το παν απόλλυται»!  Η φοβερή εκείνη εμπειρία τον συνόδευε σε όλη του τη ζωή! Υπάρχουν επίσης και εξωχριστιανικές μαρτυρίες, ακόμη και ιουδαϊκές, για το γεγονός αυτό. Σύμφωνα με μαρτυρία του ιστορικού Ιώσηπου, μερικά χρόνια πριν την καταστροφή του ο Ναός της Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους το 70 μ.Χ. είχε υποστεί ζημιές από ανεξήγητο λόγο! Οι διηγήσεις για τα υπερφυσικά γεγονότα της σταυρώσεως του Ιησού πέρασαν αργότερα στην ταλμουδική παράδοση ως μέρος της γενικότερης αντιχριστιανικής τακτικής. Θεωρήθηκαν ως αποτελέσματα μαγικών πράξεων, αφού ο Χριστός λογιζόταν από τους Ιουδαίους μάγος και θαυματουργούσε «εν τω άρχοντι των δαιμονίων» (Ματθ.12,24)!

       Η διατάραξη της φυσικής ισορροπίας κατά τη φοβερή εκείνη ημέρα της σταυρικής θανατώσεως του Κυρίου, ενέχει τεράστιες θεολογικές και ηθικές παραμέτρους. Ο συγκλονισμός του φυσικού κόσμου μπροστά στη θεοκτονία, αποτελεί την πιο τρανή απόδειξη ότι η αποκτήνωση του ανθρώπου είχε ξεπεράσει ακόμα και την αφασία του άψυχου κόσμου. Από θεολογικής απόψεως αυτός ο συγκλονισμός της φύσεως έγκειται στο γεγονός ότι ολόκληρος ο κόσμος διαχέεται από την άκτιστη ενέργεια του Θεού. Η ζωή και οι αιώνιοι νόμοι του κτιστού κόσμου διέπονται και τροφοδοτούνται αέναα από τη ζωοδότρα θεία ενέργεια, αφού, «αποστρέψαντος δε το πρόσωπον αυτού ταραχθήσονται» (Ψαλμ.103,23). Εν προκειμένω, η φρικτή διατάραξη της φύσεως οφείλονταν αποκλειστικά στη νοούσα άκτιστη ενέργεια του Θεού, η οποία διαμαρτυρήθηκε για τη θεοκτονία με αυτό τον συγκλονιστικό τρόπο. Αυτή είναι και μια σαφής απάντηση στους πανθεϊστές, οι οποίοι πιστεύουν στην «θεία» και «έλλογη» φύση, καθώς επίσης και στους ορθολογιστές οι οποίοι αρνούνται κάθε υπερφυσικό γεγονός, θεωρώντας απόλυτα «αναίσθητο» τον φυσικό κόσμο!

      Μπροστά στο θείο πάθος εμείς οι ορθόδοξοι πιστοί, αισθανόμαστε συνυπεύθυνοι (ως άνθρωποι) με τους σταυρωτές του Κυρίου. Η διαφορά μας με εκείνους είναι ότι ομολογούμε την αμαρτωλότητά μας και θρηνούμε για την έσχατη κατάπτωση της φύσεώς μας. Μιμούμενοι την άψυχη κτίση, συγκλονιζόμαστε από τα θεία παθήματα και κατακρίνουμε την κατάντια μας που μας οδήγησε η αμαρτία. Στεκόμαστε με δέος ενώπιον του Εσταυρωμένου και ζητούμε ταπεινά να ανοίξει τα φιλάνθρωπα σπλάχνα της αυτού αγαθότητας και να μας απολυτρώσει με το τίμιο Αίμα Του, το οποίο έχυσε υπέρ της του κόσμου ζωής και σωτηρίας στο φρικτό Γολγοθά. Με το γοερό μυστικό κλάμα της ψυχής μας, δηλώνουμε στο Λυτρωτή μας Χριστό, ότι Αυτός είναι ο μοναδικός μας σωτήρας, μόνο σ’ Αυτόν προσβλέπουμε και μόνο από Αυτόν εξαρτάμε τη ζωή μας. Τα άχραντα παθήματά Του τα δεχόμαστε ως υπέρτατες δωρεές, με αποκορύφωμα τη θανάτωση του θανάτου μας με το δικό Του θάνατο!

Αναρτήθηκε από Κατάνυξις Ιστολόγιο στις 4/19/2014 09:52:00 π.μ.